Elektrik, ses kaydı ve sinema sinemalarını geliştiren icatlarıyla Thomas Edison, günümüz dünyasına ışık tutmaya devam ediyor. Edison’un nikel-demir (NiFe) bataryasının, geliştirilmesinin üzerinden bir asırdan fazla vakit geçmesine karşın günümüzün yenilenebilir güç tahlilleri için bir katalizör olması pek de şaşırtan değil. BattolyserSystems ismindeki şirket, Edison’un teknolojisi ile yüzde 100 pak hidrojen üretimi gerçekleştiriyor.
Edison, pak hidrojen üretimini mümkün kılıyor
Thomas Edison, 1901 yılında NiFe bataryasının patentini aldı. Edison bu pili temelinde o devirde elektrikli araçlar için kullanmayı düşünüyordu fakat bataryanın güvenliği konusunda tasaları bulunuyordu. NiFe bataryaları istenmeyen bir hidrojen çıktısı üretiyordu. Buna karşın NiFe bataryalar 70 yıldan fazla bir müddet boyunca madencilik, askeri ve demiryolu uygulamalarında yer buldu. Birtakım demiryolu araçları bugün hala NiFe bataryaların öbür şirketler tarafından üretilen versiyonlarını kullanıyor.
İcadın üzerinden 100 yıldan fazla bir mühlet geçtikten sonra Hollanda’daki Delft Teknoloji Üniversitesi’nde profesör olan Fokko Mulder, NiFe bataryanın yeni bir potansiyelini keşfetti. Profesöre nazaran bataryanın hidrojen çıkışı yenilenebilir güç için büyük bir avantajdı. Edison’un bataryasını ilham kaynağı olarak kullanan Mulder ve araştırma kümesi, dünyanın birinci entegre batarya ve elektrolizörünü icat etti: Battolyser. Battolyser, elektrik depolama ve hidrojen üretimi için benzersiz bir potansiyeli birlikte sunuyordu. Hem batarya hem de elektrolizör olarak çalışan Battolyser, elektriği verimli bir halde depoluyor ve şarj edildiğinde suyu hidrojen ve oksijene ayırıyor.
Battolyser nasıl çalışıyor?
Battolyser’in tasarımı Edison’un dizaynlarında görülen nikel-demir elektrotların birebirini kullanıyor. Lakin araştırmacılar bu elektrotları bugün piyasada bulunan bir alkalin elektroliz sistemiyle bir ortaya getiriyor. Ortaya konan eser güneş yahut rüzgar çiftliklerinden elde edilen yenilenebilir güçle şarj edilebiliyor. Battolyser, yenilenebilir güç mevcut olduğunda ve fiyatlar düşük olduğunda, olağan bir pil üzere şarj oluyor. Tamamen şarj olduğunda, bir elektrolizör haline gelip ve otomatik olarak depolanabilen yahut kullanılabilen hidrojen üretimi gerçekleştiriyor. Güneş yahut rüzgar çiftliklerinde kesinti olduğunda yahut gücün değerli olduğu periyotlarda depolanan elektriği şebekeye veriyor. Sistem, elektrik depolama ve hidrojen üretimi ortasında geçiş yapabilme özelliği ile daima çalışma sağlıyor. Şirkete nazaran, otomatik çalışması en yenilikçi özelliklerinden biri.
Verimlilik yüzde 85
Şirket, aygıtının yüzde 85 verimliliğe sahip olduğunu ve benzeri teknolojilere nazaran daha düşük maliyetlerle basınçlı hidrojen üretebildiğini sav ediyor. Bununla birlikte güç depolama ve hidrojen üretim ünitesi tabiatta bol bulunan materyallerden yapılıyor. Bu da maliyetlerin daha düşük olmasına katkıda bulunuyor. Teşebbüs, aygıtın 20-30 yıllık da bir kullanım ömrü olduğunu söylüyor.
Battolyser Systems, bu teknolojiye dayanan üç adet model sunuyor. Battolyser 2.5MW modülünün 2025’in birinci çeyreğinde piyasaya sürülmesi hedefleniyor. Bunu 2025’in ikinci çeyreğinde 5MW’lık bir sistem ve 2026’nın üçüncü çeyreğinde ise 25 MW’lık modüller takip edecek. Firma, 25 MW‘lık modüllerle 100-500 MW ölçekli kurulumları hedefliyor.
Genel olarak bakıldığında Battolyser Systems’in teknolojisi versatil olması ve yüksek kapasite sunmasıyla hem güç depolama hem de hidrojen üretimi ile eşsiz bir platform sağlıyor. Avrupa’nın hidrojen üretimini 10 milyon tona çıkarmayı planladığı bu devirde Hollandalı şirket üzere tahliller sunan firmalar bölge için hayati kıymet taşıyor. Avrupa’nın 2022’deki hidrojen üretiminin yüzde 96’sı doğal gaz kullanılarak üretiliyordu. Battolyser ise süreci büsbütün pak bir seçenek ile değiştiriyor.
