United Launch Alliance (ULA) yeni Vulcan Centaur roketini bugün TSİ 10:18’de Cape Canaveral’dan muvaffakiyetle fırlattı. Bu fırlatma ABD için epey özel çünkü, ABD’nin 50 yılı sonra birinci defa Ay’a geri dönüşüne işaret ediyor. Roket, özel uzay teknolojisi teşebbüsü Astrobotic tarafından inşa edilen Peregrine iniş aracını ve çeşitli bilim yüklerini taşıyor. ABD, 50 yıl sonra Ay için birinci iniş aracını fırlattı
Mürettebatsız Peregrine Mission One fırlatması, NASA‘nın Commercial Lunar Payload Services (CLPS) programı kapsamında uçacak bir dizi misyonun birincisi oldu. NASA, bu program kapsamında ajansın bilimsel ekipmanlarını uzaya taşımaları için özel şirketlere ödeme yapıyor. Ajans bu halde yüklü ölçüde tasarruf sağlamayı amaçlıyor.
NASA, Astrobotic’e, Peregrine iniş aracı için 108 milyon dolar ödedi. Bu araç, su buzunu tespit etmek ve radyasyon düzeylerini ölçmek için kullanılacak beş NASA yükünü Ay’a taşıyacak. Bilhassa su deneyleri, NASA’nın Ay’da uzun vadeli insan varlığı kurmayı amaçlayan Artemis programı için kıymetli. Bu ortada NASA, Apollo programı için 25,8 milyar dolar harcamıştı.
Ay’a iniş 23 Ocak’ta
Fırlatma, ULA (Boeing ve Lockheed Martin ortak girişimi) tarafından inşa edilen ve şirketin eski Altas V ve Delta IV roket dizaynlarının yerini alacak olan Vulcan Centaur ağır sınıf itici roketinin birinci uçuşu olarak gerçekleştirildi. Bu roketin kargosu olan Peregrine Mission One iniş aracı birebir vakitte 1972‘deki Apollo 17 fırlatmasından bu yana Ay’ın yüzeyine giden birinci ABD uzay aracına işaret ediyor. Her şey beklendiği üzere giderse Peregrine Mission One, 23 Şubat’ta Ay yüzeyine iniş yapacak. Şayet araç başarılı bir biçimde iniş yaparsa Ay’ın yüzeyine inen ilk ticari vazife olacak. Ancak ABD, Ay’a inen birinci özel misyon kategorisinde kendi içerisinde bir yarış da veriyor. Intuitive Machines şirketinin SpaceX Falcon 9 ile Cape Canaveral’dan fırlatacağı mürettebatsız IM-1 misyonunun, ULA misyonundan bir gün evvel, 22 Şubat’ta iniş yapması ve özel bir uzay yarışının fitilini ateşlemesi bekleniyor.
Başka yükler de gönderildi
Peregrine iniş aracındaki başka yükler ortasında sanat yapıtları ve dünyanın dört bir yanındaki çocuklardan 185.872 bildiri yer alıyor. Bunlara ek olarak Carnegie Mellon Üniversitesi takımı tarafından inşa edilen bir Ay gezgini de yer alıyor. Grup ayrıyeten Dünya’dan müzik örnekleri, şiirler ve imajlar içeren bir vakit kapsülü de gönderiyor. Astrobotic’in iniş aracı tasarımı bu vazifelerde özel yüklerin gönderilmesine de imkan sağlıyor. Çok sayıda şirket bu fırsatı kullanarak, üzerine özel bir şifreleme anahtarı kazınmış fizikî bir Bitcoin kesimi, öğrenci çalışmaları, romanlar ve Everest Dağı’nın bir modülü üzere öğeler gönderiyor. Uzay anıt şirketleri de bu misyonla Star Trek oyuncularının küllerini ve yaratıcısı Tekrar Roddenberry’nin DNA örneklerini gönderdi.
