Birinci kuantum ihtilali, 20. yüzyılın başlarında bilim insanlarının atomun yapısı ile elektromanyetik alanların kuantum tabiatını tanımlayan matematiksel denklemleri ortaya koymasıyla başladı. Bu husustaki çalışmalar transistor, lazer vb. teknolojilerin geliştirilmesinin yolunu açtı. 21. yüzyılın başlarında yaşanan ikinci kuantum ihtilali ile ise hesaplama, irtibat, metroloji, sensörler ve görüntüleme vb. alanlarda klasik hudutların aşılması hedefleniyor. ASELSAN ise Türkiye’de kuantum çalışmaları için çok değerli bir pozisyona sahip. ASELSAN, kuantum alanındaki çalışmalar için 1 yıl evvel Kuantum Araştırma Laboratuvarı‘nı (KUANTAL) kurdu. Artık ise ASELSAN KUANTAL’ın birinci ürünleri ortaya çıktı. ASELSAN, kuantum teknolojilerinde öncü olmayı hedefliyor
KUANTAL, alanında ülkenin birinci merkezi olma yolunda emin adımlarla ilerliyor. TOBB İktisat ve Teknoloji Üniversitesi yerleşkesinde hayata geçirilen laboratuvarda yürütülecek projelerle ASELSAN üzerinden yerli sistemlerin ortaya konması amaçlanıyor. Laboratuvarın, sahip olacağı deneysel yetenekler ve araştırma imkanları prestijiyle Türkiye’nin tek, dünyada da sayılı araştırma laboratuvarından biri olması hedefleniyor. Deneysel altyapılar ve çok sayıda üniversite ile hayata geçirilen akademik işbirlikleriyle KUANTAL’da yüksek tesirli araştırma ve prototip geliştirme faaliyetleri gerçekleştirilmesi planlanıyor. Laboratuvarda, kuantum teknolojileri kullanılarak bugünkünden daha yüksek performansta çalışan eserler geliştirmek için çalışmalar yapılıyor.
İlk eserler ortaya çıktı
Bu çalışmalar için laboratuvarda bir dizi özel test ortamı bulunuyor. Çalışmalar sırasında termal gürültülerin tesirini en aza indirmek için “mutlak sıfır” derece şartları oluşturuluyor. Bunun için -273 dereceye yakın sıcaklıklarda çalışma yapılıyor. Laboratuvarda, ışığı oluşturan parçacıkların güç düzeyinde çalışmalar yürütülüyor. Araştırmalar, mevcut eserlerdeki sensör ya da aygıtların daha düzgün çalışmasına imkan sağlayabilir. Bu sayede haberleşme, algılama, bilgi sistemleri, kriptoloji üzere alanlardaki yetenekler daha da artırılabilir.
ASELSAN’ın kuantum teknolojilerine yönelik yürüttüğü çalışmalar kapsamında birinci eserler de ortaya çıktı. Bunlar ortasında kuantum rassal sayı üreteci, birinci kuantum entegre devreler yer alıyor. ASELSAN CEO’su Ahmet Akyol, X hesabı üzerinden yaptığı açıklamada şu tabirleri kullandı: “Araştırma Laboratuvarımız KUANTAL’da birinci kuantum entegre devreleri ürettik. Kuantum araştırmalarımız, mevcut eserlerdeki sensör ve aygıtlara yüksek teknolojiler katacak. Ülkemizin kuantum teknolojilerindeki bilgi birikimini ulusal sistemlere dönüştüreceğiz.”
