Ay’ın güney kutbu yakınlarında bol ölçüde su olduğu görülüyor, lakin bunu içmek astronotlar için bir güvenlik sorunu olabilir. Ve görünüşe nazaran bu sorunu çözmek için halktan yardım isteniyor. Kanada ve Birleşik Krallık uzay ajansları Ay suyunu içmek için filtre sistemlerine gereksinimimiz olduğunu söylüyor ve AquaLunar isimli program kapsamında buna yönelik fikirler toplanıyor. Kanada Uzay Ajansı (CSA) iştirakçiler için hazırladığı brifingde “Ay’da su bulunması çok beklenen, fakat bu su içerisinde kirletici unsurlar barındırıyor” diyor. Bu açıklama, NASA’ya ilişkin bir uzay aracı olan LCROSS’un 9 Ekim 2009 tarihinde Ay’ın buzlu güney kutup bölgesine taammüden çarpmasından elde edilen bilgilere dayanıyor.
Ay suyunu direkt içmek mümkün değil
NASA‘nın Ames Araştırma Merkezi’ndeki araştırmacılar tarafından 2010 yılında Science mecmuasında yayınlanan keşfe nazaran, LCROSS‘tan (“Lunar Crater Observation and Sensing Satellite “ın kısaltması) çıkan duman yalnızca sudan kaynaklanması beklenen hidrojeni değil, tıpkı vakitte karbon monoksit, kalsiyum, cıva ve magnezyum da içeriyordu.
Magnezyum ve kalsiyum çoklukla “sert suda” bulunsa da cıva son derece zehirli bir unsur. Bu nedenle bunun üzere toksik unsurlar, 2020’lerin sonlarında güney kutbuna inmesi beklenen NASA liderliğindeki Artemis programına mensup astronotlar tarafından tüketilemez. Öte yandan mevcut arıtma tekniklerinin de Ay’daki gereklilikleri karşılamadığı belirtiliyor. CSA, en uygun filtre sistemlerini tasarlarken Ay’ın son derece aşındırıcı olan regolit toprağına dikkat edilmesi gerektiğine dikkat çekiyor. Bununla birlikte bu aygıtların Ay yerçekiminde çalışması ve çok da ağır olmaması gerekiyor.
Birleşik Krallık Uzay Ajansı‘nın AquaLunar iştirakçilerine sunduğu kılavuzda ayrıyeten hidrojen sülfür, amonyak, karbon monoksit, etilen, kükürt dioksit, metanol ve metanın yanı sıra “katı regolit kalıntıları” da dahil olmak üzere iştirakçilerin hesaba katması gereken bir dizi kirletici husus olduğunu belirtiyor.
Bilim topluluğu Ay’daki suyu beşerler için inançlı bir biçimde yerinde kullanmak için çeşitli projeler geliştiriyor. Birebir vakitte AquaLunar üzere programlar ile halk kaynaklı projeler de toplanıyor. Bu program için iştirakçilerin 8 Nisan’a kadar bir konsept tasarım sunmaları gerekiyor. Daha ileri basamaklar için seçilmeleri halinde, takımlar kavram delilleri ve prototipler sunacak ve her ülkedeki büyük ödül 2026 yılında açıklanacak.
