Enerji ve Alışılmış Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Eskişehir Beylikova Florit, Barit ve Az Toprak Elementleri İşletme Tesisi’nde incelemelerde bulundu. Tesisteki incelemelerinin akabinde açıklamalarda bulunan Bakan Bayraktar Türkiye’nin madenler konusunda çok tezli amaçları bulunduğunu belirterek, “Türkiye’nin madenlerde net ihracatçı olması üzere Cumhurbaşkanımızın koyduğu bir amaçla yürüyoruz. Bu maksat doğrultusunda madenciliğimizi katma pahalı madencilik olarak geliştirmek istiyoruz. Burada içinde bulunduğumuz tesis de bunun çok çarpıcı bir örneği.” diye konuştu.
Bayraktar, Ender Toprak Elementleri (NTE)’nin dünyada gelişen yeni teknolojiler, batarya teknolojileri, yenilenebilir güç teknolojileri ve temeli prestijiyle güç dönüşümünün olmazsa olmazlarından biri olduğunu ve bu yüzden isminin kritik madenler olarak isimlendirildiğini kaydetti. Bayraktar, tesis ve rezervler konusunda şunları söyledi:
“Bu çerçevede biz de uzun yıllara dayanan araştırmalarımızın sonucunda Eskişehir Beylikova’da, şu anda içinde bulunduğumuz tesis ve etrafındaki alanlarda dünyanın tek yatakta en büyük ikinci rezervini keşfetmiş durumdayız. Eskişehir’deki maden işletmesi elektrikli araçlar ve yenilenebilir güç teknolojileri konusunda Türkiye’yi çok değerli bir noktaya taşıyacak. Endüstriyel tesise geçilmesiyle birlikte Türkiye NTE üretebilen 5 ülkeden biri olacak ve dünyada kıymetli bir tedarikçi pozisyonuna gelecek. Burada yaklaşık 690 milyon tonluk bir cevher var. Biz bu kaynağın işletilmesi ile alakalı birinci etapta bir pilot tesis kurduk ve geçtiğimiz nisanda Sayın Cumhurbaşkanımız buranın açılışını yapmıştı. İlk etapta 1200 tonluk bir cevher işleyeceğiz. Bu tesisten aldığımız sonuçlar sonucunda da yılda 570 bin tonluk cevheri işleyecek ve yaklaşık yılda 10 bin tonluk az toprak oksidi üretecek endüstriyel tesisi kurmayla alakalı çalışmalarımıza devam ediyoruz.”
Bayraktar, bu tesis ve buradaki çalışmaların hayli değerli olduğuna işaret ederek, burada önemli bir AR-GE çalışmasının yürütüldüğünü ve artık ürün almaya başladıklarını tabir etti.
Tesisin endüstriyel baza ve yüksek ölçülerde kapasiteye ulaştırılmasının hedeflendiğini belirten Bayraktar, “Bu bize birçok alanda, yeni gelişen teknolojilerde kıymetli bir avantaj ve öteki ülkelerin önüne geçilebilecek proses olacak bir çalışma. İnşallah bunu önümüzdeki yıllarda ve en kısa müddette hayata geçirmek için çalışmalarımıza devam ediyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.
Nadir toprak elementleri nedir?
NTE kimyasal elementlerin sınıflandırılması için geliştirilen periyodik tabloda, atom numaraları 57’den 71’e kadar olan ve kimyasal olarak misal özellikler gösteren 15 element (Lantanyum, Seryum, Praseodimiyum, Neodimiyum, Prometiyum, Europiyum, Samariyum, Gadoliniyum, Tulyum, Terbiyum, Disprosiyum, Holmiyum, Erbiyum, Yitriyum, Lutetiyum) ile İtriyum ve Skandiyum’dan oluşuyor.
Kimyasal özelliklerinin benzerliği nedeniyle bir ortada olma eğilimi gösteren bu elementler, doğada yüksek konsantrasyonlarda bulunmamaları nedeniyle NTE olarak isimlendiriliyor.
Topraktan çıkarıldıktan sonra rafine edilen NTE’ler, yenilenebilir güç teknolojilerinden akıllı füzelere, uydu haberleşmesinden yakıt hücrelerine, elektrikli arabalardan güç depolama sistemlerine kadar birçok stratejik alanda kullanılıyor.
NTE alanında kaynak ve üretim açısından Çin birinci sırada geliyor. Onu ABD izliyor. Uzun müddettir NTE’ler ile ilgili çalışmalar yürüten Türkiye, 2022 yılında Eskişehir Beylikova’da dünyanın en büyük ikinci NTE rezervini keşfetti. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan nisanda pilot tesisin açılışını gerçekleştirdi. Endüstriyel tesis için de çalışmalar devam ediyor.
