Çin‘in içerisinde bulunduğu güç dönüşümünü kısaca ve basitçe açıklamak güç. Bir yandan dünyanın en büyük fosil yakıt tüketicisi ve önde gelen CO2 emisyonu kaynağı olmasına karşın Çin, öteki ülkeleri harekete geçmeye zorlayacak kadar büyük bir yenilenebilir güç dalına sahip. Yayınlanan yeni bir rapora nazaran ise Çin’in bu eşsiz güç dönüşümü dünyayı net sıfıra taşıyabilir.
Çin’in güç dönüşümü çok önemli
DNV’nin yayınladığı raporda Çin’in güç dönüşümünün ulusal bir sorun olmadığı, tesirlerinin global çapta olduğunun altı çiziliyor. Bunu aslında kimi istatistik datalarında de görüyoruz. Global nüfusun yüzde 18’ine sahip olan Çin, dünyadaki enerjinin yüzde 26’sını tüketiyor ve güç kaynaklı CO2 salınımının yüzde 33’ünü gerçekleştiriyor. Ülke, dünya çapındaki tüketimin yüzde 50’sinden fazlasını gerçekleştirerek en büyük kömür kullanıcısı konumunda. Bunlara karşın Çin, yenilenebilir güç üretim kapasitesi konusunda da inanılmaz bir farkla açık orta önder durumda.
İçinde bulunulan bu paradoks nedeniyle Çin’in güç tüketimindeki yenilenebilir gücün hissesi Batılı rakiplerinin ardında kalıyor. Aslında bu paradoksu Çin’in siyasetleri oluşturuyor. Ülke, güç güvenliğini merkeze alıyor. Münasebetiyle Çin, 2050 yılına kadar ithal güce bağımlı kalmaya devam edecek. Rapora nazaran petrol tüketimi 2050’ye kadar yarıya inecek lakin havacılık ve denizcilik sanayilerinde kullanılmaya devam edilecek. Çin’in petrol kullanımının yüzde 84’ü ithalat yoluyla karşılanacak. Doğal gaz tüketimi de yüksek kalmaya devam edecek, 2050 tüketimi 2022 düzeylerinin yalnızca yüzde 2 altında kalacak ve bunun yüzde 58’i ithal edilecek. Kömür tarafında ise Çin, zati tüketimini mahallî üretimden sağlıyor. Yüksek emisyonlarına ve mahallî kirliliğine karşın kömür, Çin’in açık orta birincil güç kaynağı pozisyonunda. Kömür kullanımının önümüzdeki iki yıl içinde tepe yapacağı ve 2040 yılına kadar üçte bir oranında düşeceği varsayım ediliyor.
Çin’in güç talebi 2030’da tepe yapacak
Çin için güç muhtaçlığının doymayacağı söylense de elbette bu gerçek değil, mantıklı da değil. 2030 yılına kadar Çin’in güç kullanımının tepe yapması, 2050 yılına kadar ise tüketimin yüzde 20 düşeceği belirtiliyor.
Yenilenebilir güç üretimi rakipsiz
Rapora nazaran 2050 yılına kadar rüzgar ve güneş gücünün her biri Çin’deki elektrik üretiminin yüzde 38′ini oluşturacak. Bundan 10 yıl evvel her ikisi de ana güç kaynağı olarak hesaba bile katılmıyordu. Artışın suratı epeyce etkileyici. Çin’de yenilenebilir enerji kaynaklarının toplam elektrik üretimindeki hissesi bugün yüzde 30 iken 2035 yılında yüzde 55‘e, 2050 yılında ise yüzde 88‘e yükselecek. Bu mühlet zarfında Çin’in maliyetleri daha da düşürmesi bekleniyor.
Çin yalnızca dünyanın en büyük güneş gücü santrali ve rüzgar çiftliği kurucusu olmakla kalmıyor, birebir vakitte başka ülkelere ucuza sattıkları panel ve türbinleri de üreterek yenilenebilir gücün global olarak yaygınlaşmasına yardımcı oluyor.
Çin’in elektrikli araç devrimi
Çin’in elektrikli araç satışlarının içten yanmalı motorlu araçları geride bıraktığı birinci büyük iktisat olacağı ve bunun 2027 üzere epeyce yakın bir gelecekte yaşanacağı belirtiliyor. Elektrikli araçların sağladığı kayda bedel verimlilik artışlarının yüzyılın ortasında ulaşım bölümünün günümüze kıyasla daha az güç kullanacağı öngörülüyor.
Emisyon azaltımı
2022 yılında Çin, güçle ilgili olarak global CO2 emisyonlarının yüzde 33’üne denk gelen yaklaşık 12 gigaton (Gt) CO2 salınımı yaptı. Rapor, Çin’in emisyonlarının 2026 yılına kadar tepe yapacağını ve akabinde 2040 yılına kadar yüzde 30 oranında azalacağını öngörüyor. Böylelikle emisyon hissesinin 2050 yılında global toplamın yüzde 22’sine düşmesi bekleniyor. Çin’in emisyonlarını azaltması global net sıfır için büyük kıymet taşıyor. Hatta Çin’in net sıfıra giden yolda en büyük role sahip olduğu belirtiliyor.
