South China Morning Post (SCMP)’un haberine nazaran, Çin Havacılık ve Uzay Bilimi ve Sanayi Kurumu (CASIC) şirketi geliştirdiği maglev treniyle yeni bir sürat rekoru kırdı. 2022’de Çin devlet medyası, mühendislerin bir treni vakum tüpü içinde 1000 km/h hıza çıkarabilecek bir test sistemi tasarladıklarını tez etmişti.
2 km’lik test çizgisinde başarıldı
CASIC, kayda kıymet bir muvaffakiyet elde ettiklerini söylese de test sırasında elde edilen kesin suratı şimdi açıklamadı. SCMP’ye nazaran, bu muvaffakiyet birkaç ay evvel Kasım ayında tamamlanan tam ölçekli 2 km’lik bir test hattınında gerçekleşti.
CASIC’in duyurusu, Ekim 2023’te vakumsuz şartlar altında 623 km/h sürate ulaşan üstün iletken bir maglev aracının elde ettiği muvaffakiyetin geçildiğini gösteriyor. SCMP’ye nazaran bu muvaffakiyet üstün süratli hyperloop trenlerin hayata geçirilmesi için değerli bir dönüm noktası teşkil ediyor.
Resmi raporlar, test sırasında araç, tüp ve ray ortasındaki başarılı etkileşimi doğrulayarak ağır maglev araçlarının stabil olarak süzüldüğünü belirtiyor. Sağlam tahrik sistemleri ve güvenlik denetimleri beklendiği üzere çalışarak aktiflikleri kanıtlandı. CASIC, bu ilerlemelerin sistemin genel teknik olgunluğunu değerli ölçüde arttırdığını ve ilerideki yüksek süratli denemeler için sağlam bir teknik temel oluşturduğunu belirtiyor.
Süper iletken maglev (manyetik levitasyon) teknolojisini kullanan tren, özel olarak tasarlanmış düşük vakumlu tüpte hareket ederek yerden havalanıp yüksek suratlara ulaşabiliyor. Vakuma yakın ortam, hava direncini kıymetli ölçüde azaltarak inanılmaz derecede yüksek suratlara çıkabilmeye imkan tanıyor.
İmalatların yanlışsız olması gerekiyor
Raporlar, test sınırının birinci kademesinin tamamlanmasının, çeşitli entegrasyonlar ve güvenlik denetimleri gerektiren, havaya yükselmeden harekete kesintisiz geçişlerin değerinin altını çizdiğini öne sürüyor. Bu etabın birincil yapısı, her biri yaklaşık 6 metre çapında ve 21 metre uzunluğunda olan, “nu” formundaki boru halindeki kirişleri destekleyen, sırasıyla “n” ve “u” halinde üst ve alt yapılardan oluşan bir platformdan oluşuyor. Bu tüplerin imalatı ve montajı, 2 milimetreden daha az yanlışla uzun müddetler boyunca vakum durumunu müdafaalarını gerektirdiğinden kıymetli zorluklar yarattı.
Kuzey Çin’in Shanxi eyaletindeki Datong’da bulunan test çizgisi, ülkede tipinin en kapsamlı tesisi olma özelliğini taşıyor ve Çin’in ultra yüksek süratli düşük vakumlu tüp maglev taşıma sistemi için tam ölçekli birinci test alanını oluşturuyor.
Bu tesisin inşaatı, CASIC’in Ocak 2018’de kurulan manyetik kaldırma ve elektromanyetik tahrik teknolojisi kısmının öncülüğünde Nisan 2022’de resmi olarak başladı. Sınırın imalatında hassasiyet çok değerli bir rol oynadı. Ekipmanı destekleyen beton yüzeylerde milimetre düzeyine kadar hassasiyet sağlanması gerekti. CASIC’in belirttiğine göre rayın yüzeyindeki sapmanın en fazla 0.3 milimetre seviyesinde olması gerekiyor.
Hyperloop teknolojisi bazılarınca geleceğin ulaşım teknolojisi olarak görülse de sistemin maliyetli olaması, vakum oluşturmadaki zorluklar gibi sebeplerle şimdi istenilen düzeye gelemedi. Geçtiğimiz aylarda ABD’li Hyperloop One şirketinin varlıklarını satarak şirketi kapandığı haberi gelmişti. Tabi Hyperloop üzerine çalışan öbür şirketler de bulunuyor. Çin’deki bu gelişmenin hyperloop duşunun gerçekleşmesi tarafında küçük fakat değerli bir adım olduğunu söyleyebiliriz.
