Elon Musk, geçtiğimiz gün yaptığı açıklamada SpaceX’in uydu tabanlı internet hizmeti olan Starlink’in Gazze’de “uluslararası tanınmış yardım kuruluşları” ile bağlantı irtibatlarını destekleyeceğini duyurdu. Elon Musk’ın bu açıklamasının akabinde İsrail irtibat bakanının İsrail’in bu atılımla gayret edeceklerini açıkladı. Gazze’ye Starlink interneti
Musk, toplumsal medya platformu X’te yaptığı bir paylaşımda, Gazze’de yer ilişkileri için kimin yetkili olduğunun net olmadığını, lakin “hiçbir terminalin o bölgede bir temas talep etmediğini” bildiklerini söyledi. Telefon ve internet kesintisi Gazze Şeridi‘ndeki insanları dünyadan ve birbirlerinden izole etti; İsrail hava ve kara ataklarını genişletirken sevdiklerini, ambulansları ya da öbür yerlerdeki iş arkadaşlarını aramak neredeyse imkansız hale geldi.
Uluslararası insani yardım kuruluşları cuma günü, operasyonlar başladıktan çabucak sonra kesintinin, hayat kurtarma operasyonlarını aksatarak ve alandaki çalışanıyla teması engelleyerek aslında vahim olan durumu daha da kötüleştirdiğini söyledi. SpaceX, Starlink temasının Gazze Şeridi’ni yöneten Filistinli militan küme Hamas tarafından değil de yardım kuruluşları tarafından kullanılmasını nasıl sağlayacağına ait bir açıklama yapmadı.
Musk’ın X’teki paylaşımına cevap veren İsrail İrtibat Bakanı Shlomo Karhi, İsrail’in “bununla gayret etmek için elindeki tüm araçları kullanacağını” söyledi. Karhi “HAMAS bunu terörist faaliyetler için kullanacaktır” diye yazarken “Belki Musk bunu kaçırılan bebeklerimizin, oğullarımızın, kızlarımızın, yaşlılarımızın özgür bırakılması kuralına bağlayabilir. Hepsinin! O vakte kadar ofisim Starlink ile tüm bağlarını koparacaktır.” sözlerini kullandı.
Gazze Şeridi değil, “Gazze Karanlığı”
Gazze Şeridi’nde Hamas’ın 7 Ekim’de İsrail’e saldırması ve yüzlerce rehine alması sonrasında İsrail’in sert karşılığı nedeniyle internet ve irtibat hizmetleri büyük oranda çöktü. İsrail’in binlerce füze atmasıyla Gazze’nin internet altyapısı tahrip oldu. 27 Ekim akşamı ise Gazze’ye yağan bombalarla son kalan ilişkiler da kesildi. Gazze halkı, aileleriyle ve arkadaşlarıyla konuşamıyor, sevdiklerinin akıbetinden habersiz. Kurtarma grupları de bağlantı çizgilerine ulaşamadığı için can kaybını önleyemiyor. Gazze’den dışarı sızan bilgiler de tıkanmış durumda.
İsrail Ordusu, Gazze’ye kara harekatını genişlettiğini duyurdu. Bu sırada internet izleme şirketi NetBlocks, Gazze Şeridi’nde temasın “çöktüğünü” ve bunun Gazze’de hala faaliyette olan en büyük telekomünikasyon sağlayıcısı Paltel üzere bağlantı şirketlerini vurduğunu bildirdi.
Dijital haklar kümesi Access Now, yaşanan durumu “korkunç” olarak nitelendirirken “Gazze’yi şebekeden kopararak bombalayan İsrail, çok makûs bir şey yapacak üzere görünüyor.” dedi. Birleşmiş Milletler dahil resmi kaynaklar da Gazze halkının çevrimdışı kalmasının sonuçlarına dikkat çekiyor.
Gazze’de internetin büyük oranda İsrail altyapısına bağlı olduğu belirtiliyor. Birleşmiş Milletler’in acil durum ofisi OCHA, birkaç telekomünikasyon tesisinin bombalandığını ve Gazze’ye giden üç sınırın ikisinin kesildiği bildirdi. İnternet altyapısı kuruluşu Ripe Network’ten Rene Wilhelm, hem Batı Şeria hem de Gazze’de 11 Filistin ağının 7 Ekim’den sonra kesintiye uğradığını söyledi. Tam kesinti öncesi öncesinde olağan irtibat oranı yüzde 15’ti, şimdilerde ise yüzde 7’ye düştü. Bununla birlikte Gazze Şeridi’ndeki taşınabilir ağlar 2G teknolojilerine dayanıyor. Bölgedeki taşınabilir internet suratının saniyede 7,18 kilobayt olduğu belirtiliyor. Türkiye’nin taşınabilir internet sürat ortalaması ise saniyede 32 megabit düzeyinde.
Geçtiğimiz gece ve ondan evvelki akınlarda Paltel’in ofisi ve öteki bir internet sağlayıcısı olan AlfaNet’in merkezi Al-Watan Tower’ın bombalanması telekomünikasyon altyapısını yeterlice sarstı. Paltel ve AlfaNet dışında Fusion ve SpeedClick üzere öteki servis sağlayıcılar aslında tıpkı senaryoyu yaşıyor: Tam bir kesinti.
