Tropikal okyanuslar ortalama bir günde yaklaşık 278 petawatt-saat güneş gücü emiyor. Bu gücün yalnızca 1/4000‘inin hasat edilmesi tüm dünyanın günlük elektrik ihtiyacını karşılayabilir. Elbette gelen gücün bu kadarını bile toplamak çok güç fakat okyanus temelli termal güç dönüşümü bunun için muhtemel bir formül olarak karşımıza çıkıyor. Sınırsız okyanus temelli termal enerji
Sıcak yüzey ile soğuk derin okyanus ortasındaki sıcaklık farkından güç elde etmek aslında yeni bir fikir değil, birinci sefer 142 yıl evvel 1881’de denendi ve 1930‘da Küba’da 22 kilovatlık bir OTEC (Okyanus termal güç dönüşümü – Ocean thermal energy conversion) tesisi inşa edildi. Bu yoldaki temel fikir ise daima olarak büyük sıcaklık farklarının olduğu bölgelerden yararlanmak. Çoklukla tropikal bölgelerde, karaya yakın kesitlerdeki okyanusun yüzey sıcaklığı 25 derece düzeyinde oluyor. Yüzeyin 800 metre derinliğinde ise sıcaklık 4 derecelere düşüyor. Bu türlü bir bölge bulunduğunda ise bu iki kıymet ortasında kaynama noktasına ulaşabilen (mesela amonyak) bir sıvı sayesinde termal bir tesis kurmak mümkün oluyor. Çalışma prensibi karadaki termal tesislerle birebir: Yüzeydeki sıcak su, amonyak üzere bir sıvıyı kaynatır, kaynayan sıvı gaz olarak genleşir ve elektrik üretimi için türbini döndürür. Bu gaz daha sonra okyanusun derinlerine yöneltilerek tekrar ağırlaştırılır ve döngüye dahil olur.
Ancak bu sistemde birtakım verimlilik sıkıntıları bulunuyor. OTEC ve gibisi tesisler ürettikleri gücün çok büyük bir kısmını tesisi çalışır tutmak için kullanıyor (soğuk suyu yüzeye çıkaran pompaların kullanımı gibi) ve haliyle güç kaynağı sınırsız olsa da randıman çok düşük düzeyde kalıyor. Elbette öbür zorluklar da var. Tropikal bölgeler sakin yerler değildir ve fırtınalar yüzen tesise ziyan verebilir. Okyanus tabanlı her projede olduğu üzere, biyolojik kirlenme ve deniz suyunun aşındırıcı özellikleriyle de çaba etmek gerekiyor. Birebir vakitte bu metot, şimdi ölçek iktisadından faydalanamayan erken evredeki bir teknoloji. Maliyet açısından öteki seçeneklerle rekabet edebilmesi için bu tip bir tesisin yaklaşık 100 megawatt ölçeğinde kurulması gerekiyor.
2025’te ticari bir tesis kurulacak
Tekrar de Londra merkezli Global OTEC şirketi bu fikri bir defa daha hayata geçirmenin tam vakti olduğunu söylüyor. Kısa mühlet evvel düzenlenen Memleketler arası Viyana Güç ve İklim Forumu’nda şirket, 2025 yılında Afrika’nın batı kıyısındaki küçük bir ada ülkesi olan São Tomé ve Príncipe açıklarında hizmete girmesini beklediği Dominique adlı OTEC mavnası için yeni bir konsept sundu. Dominique mavnası yıl boyunca 1,5 megawatt net üretim sağlayacak halde tasarlandı. Bu üretim ölçüsü, ülkenin 78 milyon küsur kilowatt saatlik güç tüketiminin yaklaşık yüzde 17’sini karşılamaya yetiyor. Şirket, Seviyelendirilmiş Güç Maliyeti (LCoE) açısından OTEC mavnalarının megavat-saat başına 150-300 dolar ortasında bir ünite maliyetine sahip olacağını söylüyor. Bu, öbür güç kaynaklarına nazaran yüksek lakin emniyetli 7/24 üretim kapasitesi, coğrafya ve öbür faktörlerin uygun olduğu kimi kaidelerde kullanım için daha uygun olabilir. Tüm bunlara karşın maliyet ve randıman konusu hala soru işareti olarak kalmaya devam ediyor.
