İstanbul sarsıntısına hazırlıkta fiberler kullanılabilir
Yer altında bulunan fiber optik kablolar aslında çok hassaslar. Sarsıntılardan, patlamalardan ve hatta üstlerinden geçen otomobillerin yarattığı titreşimlerden etiketlenebiliyorlar. Bu titreşimler fiber optik kablolara baskı uygulayarak fiberlerin gerilmesine ve büzülmesine neden oluyor. Bu da ışığın kablonun içinden geçişini, aldığı yol miktarını hassas bir halde değiştiriyor.
Dağıtık akustik algılama (DAS) ismi verilen bir teknikle ölçülen bu değişiklikler, titreşimli dalgaların yeraltında nasıl ve nerede hareket ettiğini ortaya koyuyor. Bu bilgiler sarsıntı hasarı açısından en fazla risk altında olan bölgelerin belirlenmesine yardımcı olabileceği belirtiliyor. Bu da İstanbul’un inşaat ve kent planlamasındaki önceliklerin belirlenmesini kolaylaştırabilir. Bu sistemlerden elde edilen bilgilerle toprağın rezonansı ve hasebiyle zelzele sırasındaki reaksiyonunun belirlenmesi amaçlanıyor. Bu da şu anda en riskli bölgelerin tespit edilmesini sağlayacak ve yeni inşaatların nerelerde hangi kaidelerde ve hangi gerekliliklerde yapılması gerektiğine dair bir içgörü sunacak. Yapılan yeni çalışmada DAS, İstanbul’da ilk kez test edildi.
Bilindiği üzere İstanbul, Marmara Denizi’nin ve Kuzey Anadolu Fayı’nın çabucak kuzeyinde yer alıyor. Sismologlar, Kuzey Anadolu Fayı’nın Marmara Denizi’ndeki uzantısı üzerinde büyük bir zelzelenin gecikmiş olduğu konusunda hemfikir. Münasebetiyle asıl soru sarsıntının olup olmayacağı değil, ne vakit olacağı ve en düzgün nasıl hazırlanılacağı.
İstanbul’un altındaki fiber
Bu hazırlığın kritik ve öncül bir ayağının da fiberlerin olduğu aktarılıyor. İstanbul’un altında neredeyse her yerde fiber kablolar bulunuyor. İBB’ye ilişkin bu fiberlerden biri, kentin Anadolu yakasında Marmara boyunca kıyı şeridini takip ederek çeşitli parklardaki güvenlik kameralarını birbirine bağlıyor.
DAS sisteminin hassasiyeti ilgi uyandırıcı. Araştırma grubu, bir metre projesindeki küçük bir patlamayı bu sistemle net bir halde kaydettiklerinin altını çiziyor. Hatta 6 Şubat 2023‘te Türkiye’nin güneyini sarsan Kahramanmaraş depremlerinden saçılan sismik dalgaların 8 kilometrelik fibere ulaştığı ve DAS sistemleri tarafından kaydedildiğine de dikkat çekiliyor.
Simülasyonu yapılacak
Ancak DAS kayıtları şu ana kadar bir pilot projeyi temsil ediyor; bu 8 kilometrelik fiber, İstanbul’un altında var olan telekomünikasyon altyapısının küçük bir kısmını oluşturuyor. Bununla birlikte toplanan bilgiler yeraltı jeolojisinin bir modelinin geliştirilmesi için kullanılıyor. Bu model daha sonra bilgisayar simülasyonlarında kullanılarak gelecekteki depremlerde tabanın nasıl sallanacağını iddia etmek için kullanılacak.
Eğer projede muvaffakiyete ulaşılırsa işbirliklerle birlikte sistemin kent geneline yayılması ve tehlike varsayımlarının uygunlaştırılması hedefleniyor. Çalışmada İstanbul’da DAS için kullanılan fiber-optik kablo ağının genişletilmesinin, hem zelzele izleme hem de yeraltı jeolojik karakterizasyonlarında ihtilal yaratabileceği belirtiliyor.
Elbette küçük bir DAS sistemi ile kent geneli DAS ortasında farklar bulunuyor. Buradaki en büyük fark sistemin çalışması değil, toplanan bilgilerin işlenmesi. Büyük ölçekli DAS sistemleri yılda kolay kolay petabaytlarca bilgi üretebilir ve bunların hepsinin gerçek vakitli olarak tahlil edilmesi yahut daha sonra tahlil edilmek üzere saklanması gerekir. Makine tahsili bu cins bilgi hacimlerine yardımcı olacak bir araç olabilir lakin her kentin ve her fiber güzergâhının farklı olması standardizasyonun sağlanmasını zorlaştırıyor.
Xiaomi’den fütüristik su tabancası
Efsane Türkiye’ye gelse alırım..
O ışık efektleri yalnızca yanlarda değil üstte de olmalıydı. Böylelikle tabancayı kullanan, başını yana eğmek zorunda kalıp, fıtık olmaz. Birebirini küçükken ışıklı ayakkabımda yaşamıştım oradan biliyorum. Ayakkabıma yan bakmaktan düz yürüyemiyordum. Hava atmaktan çok o havayı yaşamayı tercih ederim. 7 de olsam 70 de olsam kararım değişmeyecek.
Mukemmel bir silah sanki ne kadar süratli atıyor. [resim]
Fiyat makul olsa efsane olur hakikaten ya.
Vay bee, bu aygıt xiaomi çıktı ben de diyordum kim üretmiş..
hocam 4x daha güzel direk hs attirir
Über
Evet lakin 6x scop daha âlâ sarfiyat buna daha uzaktaki maksatlar için. Gerektiğinde 3x’e de çekebilirsin falan :D
Muskun alev tabancası vs bu
İstilacı güvercinlere karşı uygun olur. 5 10 dk da bir sopayı alıp kovalamak yordu artık.
Yakında su atan F18 falanda yaparlar :)
Hazneye kezzaplı su doldurup nişan almak yapmayın bu türlü şeyler yahu…
Xiaomi kendini çok geliştirdi artık her alanda kaliteli işler yapıyorlar.
fışkırttığı su mermi üzere isabetli gitmeyeceği için gereksiz diye düşünmüş olabilirler.
Lazer nişangah da eklenseymiş tadından yenmezmiş.
