Kuzey Atlantik yıllardır dünyanın öbür bölgelerine nazaran daha yavaş ısınıyordu. Fakat şimdilerde ısınma suratını artırdı. Geçtiğimiz ay deniz yüzeyi 25°C’lik rekor bir sıcaklığa ulaştı – 2020’de kaydedilen bir evvelki en yüksek sıcaklıktan neredeyse 1°C daha sıcak – ve sıcaklıklar şimdi zirve yapmadı bile. NASA’nın Goddard Uzay Uçuş Merkezi’nde atmosfer fizikçisi olan Tianle Yuan, “Bu yıl çılgın bir yıl oldu” diyor.
Bu eğilimin açık ve birincil itici gücü, okyanusların daima olarak emdiği ısıyı hapseden sera gazları. Bir başka tesir de son zamanlardaki hava durumu, bilhassa de bulut oluşumunu baskılayan ve okyanusların Güneş’te pişmesine müsaade veren sakin yüksek basınç sistemleri.
Ancak araştırmacılar artık istenmeyen sonuçlar kategorisine girebilecek bir öbür faktörün farkına varıyor: gemi izleri olarak bilinen bulutlar. Bu bulutlar şimdilerde ise pek yoklar.
İstemeden jeomühendislik yaptık
Sülfat yahut tuzparçacıkları, buharın damlacıklar halinde ağırlaşması için çekirdek oluşturarak bulutları tohumlar. Tohumlar ayrıyeten daha küçük, daha çok sayıda damlacıklar oluşturarak mevcut bulutları daha beyaz ve parlak yapar. Bu da güneş ışınlarını yansıtıcı bir etki oluşturuyor.
Kısaca, gemi nakliyeciliğinde bulunan kükürtlü fosil yakıtlar temelinde ısınmanın birçoklarını süreksiz olarak maskeleyerek dünyayı global ısınmanın var olmadığına ikna etti. Akıllara “ısınmayı önlemek için kükürt püskürtmeye devam edelim” önermesi gelebilir fakat atmosfere kükürt püskürtmek sıcaklığı düşürmenin yanı sıra gökyüzünü beyaza çevirebilir, hava nizamını değiştirebilir, sıtmanın yayılmasını artırabilir, ozon katmanını tüketebilir ve bitkilerin büyümesi için muhtaçlık duyduğu ışığı engelleyebilir. Ve, bulutları beyazlaştırmanın da bir hududu var ve bir atmosfer çöküşü riski da mevcutta var.
IMO 2020 yönetmeliğinin yürürlüğe girmesinden bu yana geçen hudutlu müddet nedeniyle, sülfür emisyonlarındaki bu kıymetli azalmanın uzun vadeli tesiri ise hala meçhuldür.