ABD’nin önde gelen bir hastanesindeki bilim insanları, solid tümörleri “hedefe yönelik kemoterapi” yoluyla öldüren bir “kanser öldürücü hap” geliştirdi. Bilim insanları, kemoterapi ilacının sağlıklı hücreleri etkilemediğini açıkladı. AOH1996 olarak isimlendirilen ilaç, 1996 doğumlu Anna Olivia Healy adında, az görülen bir çocukluk çağı kanseri olan nöroblastom teşhisi konulduktan sonra şimdi dokuz yaşındayken ölen bir çocuğun ismini taşıyor. Anna’nın mevti tahminen de milyonların kurtulmasını sağlayacak kıvılcımı ateşledi. Vefatından bu yana Anna’nın ailesi City of Hope hastanesinde AOH1996’yı geliştirmek için 20 yılını harcayan Profesör Linda Malkas’a para bağışlıyor. Ve artık, umut verici gelişmelere tanıklık ediyoruz.
Kanser tedavisinde atılım
Profesör Linda Malkas ve grubu, Anna’nın vefatına yol açan kanser de dahil olmak üzere tüm kanserlerdeki bir proteini amaç alan ilacı geliştirmek için yirmi yıl harcadı. Proliferating cell nuclear antigen (PCNA) isimli bu proteinin kanserli varyantı hedefleniyor. Mutasyona uğramış haliyle PCNA, DNA replikasyonuna ve kanserli hücrelerin tamiratına yardımcı olarak tümörleri büyümeye teşvik ediyor.
Prof Malkas ve Amerika Birleşik Devletleri’nin en büyük kanser araştırma ve tedavi kuruluşlarından biri olan Kaliforniya’daki City of Hope’taki grubu, gayeye yönelik kemoterapilerinin klinik öncesi araştırmalarda tüm solid tümörleri “yok ettiğini” söyledi. Araştırma grubu tarafından geliştirilen protein, “önemli bir havayolu merkezini kapatan ve yalnızca kanser hücresi taşıyan uçaklarda tüm uçuşları durduran bir kar fırtınasına” benzetiliyor.
70’ten fazla kanseri engelliyor
Hakemli Cell Chemical Biology mecmuasında yayınlanan çalışmada AOH1996, 70’ten fazla hücre çizgisinde test edilmiş ve olağan hücre üreme döngüsünü bozarak kanser hücrelerini seçici olarak öldürdüğü, lakin sağlıklı kök hücrelerin üreme döngüsünü kesintiye uğratmadığı bulundu. Klinik öncesi çalışmalar ilacın, meme, prostat, beyin, yumurtalık, rahim ağzı, deri ve akciğer kanserlerinden türetilen hücrelerin tedavisinde tesirli olduğunu gösteriyor.
Öte yandan ilacın yaygın olarak kullanılabilmesi için hala titiz güvenlik ve aktiflik testlerinden ve büyük ölçekli klinik deneylerden geçmesi gerekiyor. Lakin birinci hasta ekim ayında potansiyel kanser önleyici hapı aldı ve birinci basamak klinik çalışma hala devam ediyor ve en az iki yıl sürmesi bekleniyor. Araştırmacılar ayrıyeten hayvan çalışmalarında ilacın işe yaramasını sağlayan düzenekleri da incelemeye devam ediyor.
Prof Malkas yaptığı açıklamada şunları söyledi: “PCNA, birden fazla uçak kapısı içeren büyük bir havayolu terminal merkezi üzeredir. Bilgiler, PCNA’nın kanser hücrelerinde eşsiz bir formda değiştiğini gösteriyor ve bu gerçek, kanser hücrelerinde sadece PCNA formunu hedefleyen bir ilaç tasarlamamızı sağladı” dedi.
Çalışmanın başyazarı Long Gu ise şunları söyledi: “Hiç kimse PCNA’yı tedavi edici bir ilaç olarak hedeflemedi zira PCNA ‘tedavi edilemez’ olarak görülüyordu, lakin City of Hope’un kuvvetli bir protein maksadı için araştırma emelli bir ilaç geliştirmeyi başardığı açık.” Araştırma hedefli kemoterapötik şu anda City of Hope’daki insanlarda 1. Faz klinik denemesinde bulunuyor ve ilerleyen periyotlarda sonuçların daha da güçlendirilerek 2. Faz klinik deneylere geçilmesi hedefleniyor.
