Bugün itibariyle savaşa hazır beşinci kuşak avcı uçaklarının şunlar olduğunu hatırlayalım;
- Lockheed Martin F-22 Raptor (Aralık 2005)
- Lockheed Martin F-35 Lightning II (Temmuz 2015)
- Chengdu J-20 (Mart 2017)
- Sukhoi Su-57 (Aralık 2020)
Türkiye ve öbür ulusal/uluslararası projeler ise geliştirme kademelerinde bulunuyor. Bu türlü bir beşinci jenerasyon avcı uçağının tanımlayıcı özellikleri üzerinde kozmik olarak mutabık kalınmış değil ve her beşinci jenerasyon uçağın da aşağıda kısaca maddelediğimiz özelliklerin hepsine sahip olması gerekmez.
- Gizlilik: Beşinci jenerasyon avcı uçakları, radar tarafından tespit edilmelerini zorlaştıran düşük bir radar kesiti (RCS) ile bilinmeyen olacak halde tasarlanıyor. Bu kabiliyet, mühimmatların dahili olarak depolanması, çift eğimli kuyruklar vb. tasarımsal değişikliklerle elde ediliyor. Buna ek olarak, beşinci jenerasyon avcı uçakları yüksek oranda kompozit materyale sahip olmakta. Bunun da RCS’yi azaltmaya yardımcı olduğu belirtiliyor.
- Yüksek hareket kabiliyeti: Bu uçaklar, belişmiş uçuş denetim sistemleri ve itme vektörleme yetenekleri ile yüksek hareket kabiliyetine sahipler. Ayrıyeten kısa saha kabiliyetlerine sahip olma eğilimindedirler, bu da nispeten kısa pistlerde kalkış ve iniş yapabildikleri manasına geliyor.
- Supercruise: Süpersonik suratların tekrar ısıtma kullanmadan uzun mühletler boyunca devam ettirebilen beşin kuşaklar, büyük araları süratle kat edebiliyor ve çok çeşitli tehditlere cevap verebiliyorlar.
- Gelişmiş aviyonikler: Radar, sensörler ve öteki hava araçları da dahil olmak üzere çeşitli kaynaklardan bilgi toplamalarını ve işlemelerini sağlayan gelişmiş aviyonik sistemler bu jenerasyonun en temel farktörleri ortasında bulunuyor.
- Ağ kontaklı data füzyonu: Bu uçakların havada tek başlarına gezmeleri de mümkünken birebir vakitte öbür varlıklarla da temaslı olarak kapsamlı vazifeleri icra edebiliyorlar. Öteki hava araçlarıyla, yer tabanlı sistemlerle ve ağa bağlı savaş alanındaki başka sistemlerle ortak faaliyet yürütebiliyorlar. Bu da farkındalığın artırılmasını sağlıyor.
- Çok niyetli yetenekler: Bu uçaklar epey kıymetli oldukları için kuvvetler çoklukla her şeyi yapabilmelerini istiyor. Hasebiyle havadan havaya, adan yere taarruz ve istihbarat, gözetleme ve keşif (ISR) dahil olmak üzere çok çeşitli vazifelerde kullanılabiliyorlar. Bu uçaklar birebir vakitte komuta, denetim ve bağlantı üzere yetenekler de sergiliyor.
Bu özellikler genel olarak tüm beşinci kuşak savaş uçaklarında yer alıyor. Elbette ülkeler, gereksinimleri doğrultusunda uçaklarında farklı yaklaşımları da tercih edebiliyor. Türkiye, KAAN’ı artık eskiyen F-16 filosunun yerini doldurmak için geliştiriyor. KAAN’ın tam manasıyla servise girmesi ve Hava Kuvvetleri’nin omurgası olmasına hala yıllar var. Bu nedenle F-16 Block 70’ler (Viper) ile oluşacak boşluğun kapatılması hedefleniyor. F-16 Viper’lerin, yükseltilmiş radarları ile 4.5 jenerasyon olarak söz edildiğini de belirtelim.
TUSAŞ KAAN ne kadar büyük?
Bu ortada boyut kıyaslamalarını gösteren görsellerin X kullanıcısı @selcuk_ix tarafından sağlandığını belirtelim. Son olarak ise aşağıdaki tablodan genel özelliklerin bir karşılaştırmasını yapabilirsiniz. Lakin KAAN’ın hala gelişim kademesinde olduğunu, buradaki teknik özelliklerde değişiklik olabileceğini unutmamakta yarar var.
| Özellikler | KAAN | F-35 | F-22 | Su-57 | J-20 |
|---|---|---|---|---|---|
| Menşei | Türkiye | ABD | ABD | Rusya | Çin |
| İlk uçuş | 2024 | 2006 | 1997 | 2010 | 2011 |
| Üretim adedi | 2 (prototip) | 400 | 195 | 22 | 150-208 |
| Hizmete giriş | 2028 (tahmin) | 2015 | 2005 | 2020 | 2017 |
| Uzunluk (metre) | 21 | 15,6 | 18,9 | 20,1 | 21,2 |
| Kanat açıklığı (metre) | 14 | 10,7 | 13,5 | 14,1 | 13 |
| Kalkış-iniş | CTOL |
CTOL STOVL CATOBAR |
CTOL | CTOL | CTOL |
| Maksimum huz (mach) | 1.8 | 1.6 | 2.25 | 2.0 | 2.0 |
| Servis tavanı | 55.000 ft | 49.000 ft | 66.000 ft | 66.000 ft | 66.000 ft |
| Motor sayısı | 2 | 1 | 2 | 2 | 2 |
| İtki | 2 x 29.000 lbf | 1 × 28,000 lbf | 2 × 26,000 lbf | 2 × 19,900 lbf | 2 × 32,000 lbf |
| Motor | 2 × GE F110-GE-129 | Pratt & Whitney F135-PW-100 | Pratt & Whitney F119 | Saturn AL-41F1 | Shenyang WS-10C |
Xiaomi’den fütüristik su tabancası
Efsane Türkiye’ye gelse alırım..
O ışık efektleri yalnızca yanlarda değil üstte de olmalıydı. Böylelikle tabancayı kullanan, başını yana eğmek zorunda kalıp, fıtık olmaz. Birebirini küçükken ışıklı ayakkabımda yaşamıştım oradan biliyorum. Ayakkabıma yan bakmaktan düz yürüyemiyordum. Hava atmaktan çok o havayı yaşamayı tercih ederim. 7 de olsam 70 de olsam kararım değişmeyecek.
Mukemmel bir silah sanki ne kadar süratli atıyor. [resim]
Fiyat makul olsa efsane olur nitekim ya.
Vay bee, bu aygıt xiaomi çıktı ben de diyordum kim üretmiş..
hocam 4x daha düzgün direk hs attirir
Über
Evet lakin 6x scop daha güzel sarfiyat buna daha uzaktaki gayeler için. Gerektiğinde 3x’e de çekebilirsin falan :D
Muskun alev tabancası vs bu
İstilacı güvercinlere karşı düzgün olur. 5 10 dk da bir sopayı alıp kovalamak yordu artık.
Yakında su atan F18 falanda yaparlar :)
Hazneye kezzaplı su doldurup nişan almak yapmayın bu türlü şeyler yahu…
Xiaomi kendini çok geliştirdi artık her alanda kaliteli işler yapıyorlar.
fışkırttığı su mermi üzere isabetli gitmeyeceği için gereksiz diye düşünmüş olabilirler.
Lazer nişangah da eklenseymiş tadından yenmezmiş.
