NASA, ILLUMA-T (Integrated Laser Communications Relay Demonstration Low Earth Orbit User Modem and Amplifier Terminal) ile uzay vazifeleri için lazer bağlantısının potansiyelini göstermeye hazırlanıyor. Uluslararası Uzay İstasyonu’nda yapılacak test ile birlikte iletişim alanında büyük bir sıçrama yaşanabilir. Kasım ayı başında SpaceX Falcon 9 roketiyle fırlatılması planlanan ILLUMA-T projesi, NASA’nın Memleketler arası Uzay İstasyonu’ndaki (ISS) birinci çift istikametli, uçtan uca lazer bağlantı rölesini tamamlayacak. NASA’nın Uzay Bağlantı ve Navigasyon (SCaN) programı tarafından yönetilen proje, Aralık 2021’de fırlatılan Lazer Bağlantı Rölesi Gösterimi (LCRD) ile birlikte çalışacak.
Jeosenkron yörüngede bulunan LCRD, atmosferik şartların lazer sinyalleri üzerindeki tesirlerini incelemek, ağ yeteneklerini test etmek ve navigasyon yeteneklerini geliştirmek için deneyler yürütüyor.
Saniyede 1.2 gigabit!
ILLUMA-T’nin dikkat cazip özelliklerinden biri, LCRD uydusunu jeosenkron yörüngede hassas bir biçimde takip etmek için kullanılan optik modülüdür. Bu modülde dahili teleskop ve iki eksenli gimbal bulunuyor. Gelişmiş yeteneklerine karşın optik modül yalnızca bir mikrodalga fırın büyüklüğünde, ILLUMA-T yararlı yükünün tamamı ise standart bir buzdolabına benziyor. ILLUMA-T, uzay istasyonundan LCRD’ye saniyede 1.2 gigabit üzere inanılmaz bir süratte data aktaracak ve bu datalar daha sonra Kaliforniya ya da Hawaii’deki optik yer istasyonlarına gönderilecek. Bunun akabinde bilgiler New Mexico’daki LCRD Vazife Operasyonları Merkezi’ne gidecek ve buradan da NASA’nın Maryland’deki Goddard Uzay Uçuş Merkezi’ndeki ILLUMA-T yer operasyonları takımlarına ulaşarak iletim sonrası doğruluk ve kalite açısından pahalandırılacak.
İletişim için dev sıçrama
Başarılı olması halinde ILLUMA-T, ISS’nin operasyonel bir modülü haline gelebilir ve NASA’nın uzaydan bilgi gönderme usulünde ihtilal yaratabilir. Klasik olarak, uzay istasyonu Dünya ile bağlantısı sürdürmek için radyo frekansı röle uydularına güveniyordu, lakin lazer irtibatı, bir sinemanın tamamını bir dakikadan kısa bir müddette aktarmaya yetecek kadar çok daha yüksek iletim suratları sunuyor. Yörüngedeki ISS, 1998 yılında tamamlandığından bu yana uzay istasyonu ve yer anteni ile eş vakitli olarak temas çizgisini koruyan röle uydularına güvenmek zorunda kaldı. ILLUMA-T’nin sağladığı gelişmiş bilgi suratları, uzay laboratuvarında deneyler ve araştırmalar yapan Dünya’daki araştırmacılar için oyunun kurallarını değiştirecek nitelikte olabilir.
Ancak NASA’nın asıl maksadı daha farklı. Ajans, lazer irtibatını Yakın Uzay Ağı ve Derin Uzay Ağı da dahil olmak üzere uzay irtibat ağlarına entegre etmeyi amaçlıyor. Bu sayede lazerlerin, görüntü ve manzaraların süratli iletimi de dahil olmak üzere klasik radyo frekansı irtibatına kıyasla sunduğu çeşitli avantajlardan yararlanılabilecek.
Bu ortada, buradaki ihtilal bağlantı “hızı” bağlamından kaynaklanmıyor, aslından çok daha büyük bant genişliğinden kaynaklanıyor. Hasebiyle hangi irtibat daha süratli sorusundan çok hangisi daha verimli demek değerli. Bu, tek şerit yolda saatte 100 km süratle giden yük kamyonu mu daha süratlidir yoksa üç şerit yolda saatte 100 km süratle giden üç yük kamyonu mu daha süratlidir sorusuna benziyor. Bariz halde sürat farkı olmasa da üç yük kamyonu tıpkı müddette daha fazla yük taşıdığı için daha efektiftir.
