NASA, yeni nesil güneş yelkenini uzayda test edecek

NASA, Güneş sistemimizde gezinmenin yeni bir yolunu test edecek olan yeni bir vazifeye hazırlanıyor. Bu yeni prosedürün merkezinde güneş yelkenleri bulunuyor lakin bu yelkenler, rüzgarı değil güneş ışığını itici güç olarak kullanmak üzere açılacak. “Advanced Composite Solar Sail System” (ACS3) olarak isimlendirilen sistemin önümüzdeki hafta Rocket Lab tarafından fırlatılması hedefleniyor.

NASA, uzaya yelken açacak

ACS3 misyonunun birincil emeli, dört adet çok ince üçgen levhayı gergin bir formda açık tutacak tüp biçimindeki yeni kompozit bomları test etmek olacak. Bu bomlar tıpkı gemilerdeki yelkenleri açık tuttuğu üzere güneş yelkenlerini açık tutacak. NASA, bu bomların tam olarak açılmasının yaklaşık 25 dakika süreceğini söylüyor. Yelkenler tam ölçeğe ulaştığında kaplanan alan çabucak hemen bir tenis kortunun yarısı kadar yahut 80 metrekare olacak. Bu ölçeğe ise yalnızca bir mikrodalga büyüklüğündeki küçük bir uydudan ulaşılacak. NASA, yeni bomların evvelki teknolojiye nazaran daha sert ve daha hafif olduğunu da belirtiyor.

ACS3’ün baş sistem mühendisi Alan Rhodes, “Yedi metre uzunluğundaki konuşlandırılabilir bomlar elinize sığacak bir forma dönüşebiliyor” diyor. Bu da teknolojinin ne kadar kompakt olduğunu gösteriyor. NASA, dediğimiz üzere öncelikle bu bomları test edecek. Bunların ekstrem şartlara sağlam olması gerekiyor. Şayet yelkenler başarılı bir formda açılırsa NASA, birkaç yörünge hareketi da gerçekleştirecek.

ACS3, yaklaşık Dünya’dan 1.000 km (ISS’in iki katı yüksekliğinde) yükseklikte Güneş’le eşzamanlı bir yörüngeye konuşlandırılacak. NASA, ışık şartlarının ülkü olması halinde uydunun Dünya’dan görülebileceğini söylüyor. Aktarılanlara nazaran yansımaya bağlı olarak ACS3 uydusu Sirius yıldızı kadar parlak olabilir. Fırlatma ise 24 Nisan tarihinde Yeni Zelanda‘nın Mahia Yarımadası’ndaki fırlatma kompleksinden yapılacak. Fırlatma Rocket Lab’a ilişkin Electron roketiyle gerçekleştirilecek.

Yelkenler uzayda nasıl çalışacak?

Yelkenlerin uzayda çalışma prensibi ile denizlerimizde çalışma prensibi birbirine hayli benziyor. Uzayı bir okyanusa benzetecek olursak tek fark aslında rüzgar yerine güneş ışığından yararlanmak olacak. Güneş yelkenleri, klasik kimyasal tahrikli roketlere uygun fiyatlı alternatifler olarak son yıllarda öne çıkmaya başlamış durumda.

Bilindiği üzere Güneş, uzayın her tarafına ışık parçacıkları olan fotonları yayıyor. Bu fotonlar güneş yelkenlerine çaptığında momentumlarını yelkene aktarıyorlar. Bu momentum epey az olsa da bunun daima olduğunu unutmamak gerek. Hasebiyle bu dengeli ve daima itki, uzay araçlarının vakit içinde klâsik roketlerle ulaşılabilecek suratlara çıkmasını sağlayabilir.

LightSail 2’si üzere evvelki vazifelerde çok daha küçük sistemlerin bu itkiyi kullanabildiği ve yörünge değiştirebildiği kanıtlanmıştı. Fakat ACS3, LightSail’den dört kat daha büyük yapıda ve kimi kritik geliştirmelere sahip. Evvelki denemelerde metal bomlar kullanılırken NASA, uzaydaki dramatik sıcaklık değişikliklerinden çok daha az etkilenecek karbon fiber destekli polimerden yapılmış daha hafif bomları kullanacak.