Elon Musk’ın Neuralink’in beyin çipinin bir beşere implante edildiğini söylemesi üzerine Neuralink nedir, ne işe fayda, hedef ne? sorusu tekrar gündeme geldi. Neuralink teknolojisi nasıl çalışır? dahil olmak üzere Elon Musk’in Neuralink projesihakkında tüm merak edilenler burada.
Neuralink nedir ❓
Neuralink kısaca; elektrik akımlarını kullanarak beyin aktivitesini izleyebilen ve uyarabilen bir implant. Neuralink, tıpkı vakitte Elon Musk tarafından 2016 yılında kurulan ve beyin aktivitesinin kodunu çözmek ve uyarmak için tasarlanmış, cerrahi olarak yerleştirilen bir hudut çipi implantı olan “the Link” isminde bir beyin-bilgisayar arayüzü geliştiren bir şirket.
Kulaklık biçiminde müdahalesiz beyin-bilgisayar arayüzleri geliştiren nöroteknoloji şirketi olan Neurable’ın CEO’su Ramses Alcaide, aygıtın insan beynini direkt bilgisayarlara bağlamak için tasarlandığını söylüyor. Neuralink’in teknolojisi hudut sinyallerini kaydedip kodunu çözüyor ve akabinde elektriksel uyarıyı kullanarak bilgiyi beyne geri aktarıyor.
İmplantın kendine “the Link” ismi veriliyor. Bu madeni para büyüklüğündeki beyin çipi, cerrahi olarak kafatasının altına yerleştiriliyor ve burada, motor hünerlerin denetimi için deneğin beyninin farklı kısımlarına yayılan hudut liflerinden bilgi alıyor. Her bir kablo, elektrik akımlarını kaydedebilen ve yayabilen sensörler olan 1.024 elektrot içeriyor ve insan eliyle yerleştirilemeyecek kadar ince ve esnek. Bu nedenle Neuralink, büsbütün otomatik olacak halde tasarlanmış bir beyin cerrahisi robotu üretti. Şirket ayrıyeten, kişinin klavye ve fareyi sadece zihnini kullanarak yönetmesine imkan tanıyan bir uygulama da geliştiriyor.
Neuralink nasıl çalışıyor ?
Neuralink’in beyin-makine arayüz aygıtı olan Link, nöronların elektriksel aktivitesini kaydetmek için beyne yerleştirilen küçük elektrotları kullanıyor. Bu bilgi daha sonra tahlil için bir bilgisayara gönderiliyor ve bilgisayar bunu robotik kol yahut bilgisayar imleci üzere harici aygıtları denetim etmek için kullanıyor. Elektrotlar, nöronların birbirleriyle irtibat kurduğunda ürettiği, “spike” yahut “aksiyon potansiyelleri” olarak da isimlendirilen elektrik sinyallerini algılayabilen esnek, biyouyumlu bir malzemeden yapılıyor. Çip, elektrotlardan gelen sinyalleri işliyor ve bunları kablosuz olarak kulağın ardına takılan küçük bir bilgisayara gönderiyor; bu bilgisayar daha sonra internete ve öteki aygıtlara bağlanıyor. Neuralink, implante edilecek çip için elektrotları ziyan vermeden beyne gerçek bir biçimde yerleştirebilen robotik cerrahi sistem ve fizikî kontağa gereksinim duymadan elektrotlardan gelen bilgileri bilgisayara aktarabilen kablosuz bağlantı sistemi üzerinde çalışıyor. Robotik cerrahi sistem, elektrotları ziyan vermeden beyne hakikat halde yerleştirecek biçimde tasarlanmış. Neuralink çipinden gelen kabloları beyne dikmek için 24 mikron büyüklüğünde bir iğne kullanılıyor.
Kablosuz irtibat sistemi de teknolojinin kıymetli bir modülü zira; dataların elektrotlardan bilgisayara fizikî bir temasa gereksinim duymadan iletilmesini sağlıyor. Bu, beyin ile bilgisayar ortasındaki kablolu irtibat gereksinimini ortadan kaldırarak teknolojiyi daha pratik ve kullanıcı dostu hale getiriyor. Fakat Neuralink, çipte kullanılan Bluetooth sisteminin tipi hakkında şimdi ayrıntıları paylaşmadı.
Elon Musk’ın beyin çipi Neuralink ne işe yarıyor?
Neuralink’in “The Link” aygıtının uygulamaları öncelikli olarak tıbbi ve tedavi gayeli kullanımlara odaklanıyor. Neuralink teknolojisi şu gayelerle kullanılabilir: - Felçli bireylerde motor işlevinin geri kazandırılması
- Nörolojik bozuklukların tedavisi
- Konuşma bozukluğu olan bireylerin tesirli irtibat kurmasına yardımcı olma
- Cihazları fikirle denetim etme
İlk amaç, felç nedeniyle hareketsiz kalanların kaybolan iletişim hünerlerini tekrar kazanmalarına yardımcı olmak. Sonuçta motor, duyu ve görsel fonksiyonların onarılmasının yanı sıra nörolojik bozuklukların tedavisini de amaçlıyor.
Neuralink teknolojisi, beyin-bilgisayar arayüzleri protezleri yahut dış iskeletleri denetim etmek için de kullanılabilir. Bu kullanım durumu, felçli yahut ampütasyonlu şahısların makul bir seviyede hareketlilik ve bağımsızlığa yine kavuşmasını sağlayacak.
Neuralink’in ana odağı, konuşamayan yahut yazamayan şahısların sanal bir fareyi, klavyeyi denetim etmelerine yahut niyetleriyle bildiri göndermelerine imkan tanıyarak diğerleriyle bağlantı kurmalarına yardımcı olmak. Örneğin; omuriliği felçli bir kişi, internette gezinmek ve dijital çizim yapmak için konuşma yahut yazı birleşimiyle bir bilgisayarı yahut taşınabilir aygıtı denetim edebilecek.
Beyin-bilgisayar arayüzleri, beyin aktivitesini takip ederek epilepsi, bipolar bozukluk, obsesif kompulsif bozukluk, alzheimer yahut parkinson hastalığı üzere nörolojik durumları gösterebilecek değişiklikleri de tespit edebiliyor.
Bu teknoloji tıpkı vakitte insanların gerçek vakitli nöroterapi ve başka teknikleri kullanarak beyinlerini eğitmelerine imkan tanıyıp odaklanmalarını, hafızalarını ve dikkatlerini geliştirmelerine de yardımcı olabilir. Musk, Link’i bir akıllı saatte görmeyi beklediğiniz tüm sensörleri içeren bir tıp kafatasımızdaki Fitbit olarak tanımlıyor.
Neuralink FDA onaylı mı?
Evet. Neuralink, beyin implantını beşerler üzerinde test etmek için 25 Mayıs 2023’te Amerikan Besin ve İlaç Dairesi’nden (FDA) müsaade alındığını belirtiyor. Nöral implant bugüne kadar sırf sıçanlar, fareler, maymunlar, koyunlar ve domuzlar üzerinde test edildi. Elon Musk, 29 Ocak 2024 tarihi prestijiyle Neuralink beyin çipinin birinci sefer bir beşere takıldığını söyledi.
