Hakemli “Proceedings of the National Academy of Sciences” mecmuasında yayınlanan yeni bir çalışma, plastik kirliliğine eşi gibisi görülmemiş bir bakış sunuyor. Columbia Üniversitesi’nden bir küme araştırmacı, şişelenmiş sudaki nanoplastik partiküllerin tahlili için kullandıkları yeni bir optik görüntüleme teknolojisi geliştirdi. Yapılan tahlil sonucunda ise şişelenmiş suyun musluk suyundan daha kirli ve içinde plastik kesimlerinin olduğu ortaya kondu. Plastik içiyoruz
Görüntüleme tahlili, bilim insanlarının mikrometreden ya da insan saçının yedide biri genişliğinden daha küçük olan “nanoplastik” parçacıkların tek tek profilini çıkarmasına imkan sağladı. Araştırma takımı ortalama bir litre şişelenmiş suyun şaşırtan ölçüde plastik içerdiğini keşfetti; yaklaşık 240.000 parçacık. Bu sayı, 2018 yılında yapılan ve ortalama bir şişenin 325 mikro parçacık içerdiğini gösteren çalışmadan yüzlerce kat daha fazla.
Plastik kirliliği üzerinde yapılan çalışmalar şaşırtan sonuçlara ulaşıyor. Antarktika’daki en derin deniz tabanlarında, toprak örneklerinde, yabanî ömürde ve hatta insan plasentasında mikroskobik plastik kesimleri tespit edildi. Plastik materyallerle ilgili en büyük sorun tıpkı insan derisi üzere daima olarak dökülüyor olmaları. Münasebetiyle plastik kaplar da yediğimiz ve içtiğimiz yiyeceğe yahut suya görünmez parçacıklar bırakıyor. En nihayetinde bu mikroplastikler hem insan bedeninin hem de etrafın bir kesimi haline geliyor.
Mikroplastiklerin insan sıhhati için oluşturduğu tehlikeler ise hala araştırılmakta. Çalışmanın muharrirlerinden biri olan Wei Min‘e nazaran, nanoplastik parçacıklar eninde sonunda mikroplastiklerin şu anda neden olduğu ziyandan daha tehlikeli olacak.
Düşünülenden çok daha fazla parçacık tespit edildi
Nanoplastikleri tanımlamak için daha evvel geliştirilen prosedürler, yanlışsız bir parçacık sayısı sağlayacak kadar hassas değildi. Uyarılmış Raman Saçılımı (SRS) olarak isimlendirilen yeni teknik, sudaki farklı moleküllerin rezonansını gözlemlemek ve kaydetmek için bir numuneye yönlendirilmiş iki lazer kullanıyor. Araştırmacılar, üç çeşit şişelenmiş su örneğinden yedi farklı plastik molekül cinsini tanımlamak için makine tahsili algoritmalarından da yararlandılar. Tespit edilen parçacıkların yüzde 90’ı nanoplastikti; geri kalanı ise mikroplastikti. Yaygın olanlardan biri polietilen tereftalat ya da PET idi. Bu şaşırtan değildi, zira pek çok su şişesi bu plastikten yapılıyor. Muhtemelen şişe sıkıldığında ya da ısıya maruz kaldığında dökülen kesimler suya karışıyor.
Son olarak biraz daha rahatsız edici bir bilgi daha verelim: Araştırmacıların araştırdığı yedi plastik tipi, örneklerde buldukları tüm nanopartiküllerin sadece yaklaşık %10’unu oluşturuyor; geri kalanların ne olduğu hakkında hiçbir fikirleri yok. Şayet hepsi nanoplastikse, bu litre başına on milyonlarca olabileceği manasına geliyor.
