İşveren Elon Musk’ın ışığında SpaceX, 2023’te 96 yörünge vazifesi başlatarak bir evvelki yıl gerçekleştirilen 61 fırlatmayı kıymetli ölçüde geride bıraktı. Lakin şirket bu yıl daha fazlasını yapmak istiyor. SpaceX’in yapı ve uçuş güvenilirliğinden sorumlu lider yardımcısı Bill Gerstenmaier, 2024 yılında SpaceX’in her ay 12 uçuş yahut toplamda 144 uçuş yapmak istediklerini açıkladı. SpaceX’in gayelerine nazaran firma her 2,8 günde bir fırlatma gerçekleştirmek istiyor ki bu, birkaç yıl evvel düşünülemeyecek bir tempo. Lakin SpaceX’in uzay uçuşlarında neyin mümkün olduğuna dair fikirlerimizi tekrar şekillendiren bir geçmişi var, hasebiyle bu tezli gaye son derece ulaşılabilir görünüyor.
Starlink’e tartı verilecek
SpaceX’in 2023’teki fırlatmalarının yaklaşık üçte ikisi şirketin uydu internet hizmeti Starlink‘in inşasına ayrılmıştı. Bu eğilim muhtemelen 2024 yılında da devam edecek, zira ağ şimdi tamamlanmış değil. Starlink şu anda yaklaşık 5.230 operasyonel uzay aracından oluşuyor. Lakin SpaceX’in alçak Dünya yörüngesine (LEO) toplam 12.000 Starlink uydusu yerleştirme müsaadesi var ve şirket bunun üzerine 30.000 uydu için daha onay başvurusunda bulundu. Ayrıca bu yıl daha fazla SpaceX astronot fırlatması göreceğiz. Şirket 2023 yılında Memleketler arası Uzay İstasyonu‘na ikisi NASA ve biri de bundan birkaç yıl sonra yörüngeye kendi karakolunu kurup çalıştırmayı hedefleyen Axiom Space için.
Her şey plana uygun giderse SpaceX bu yıl gökyüzüne beş astronot misyonu gönderecek. NASA için Crew-8 ve Crew-9 uçuşlarının sırasıyla şubat ve ağustos aylarında havalanması planlanıyor. Axiom’un birinci Türk astronotunu taşıyacak Ax-3 misyonu 17 Ocak’ta fırlatılacak ve Ax-4‘ün ekim ayında gerçekleştirilmesi hedefleniyor. Nisan ayında ise SpaceX, özel bir astronotun birinci uzay yürüyüşünü gerçekleştireceği uçuş vazifesi olan Polaris Dawn‘ı fırlatmayı planlıyor.
Starship tamamlanacak
SpaceX’in geçen yıl gerçekleştirdiği 96 yörünge vazifesinden doksan biri Falcon 9 tarafından gerçekleştirilirken, öteki beşi de şirketin güçlü roketi Falcon Heavy tarafından yapıldı. Lakin 2023’te SpaceX’in uzay uçuşları ve keşif alanında bir ihtilal yaratacağını düşündüğü Starship için de iki test uçuşu yapıldı. Bilmeyenler için, Starship, şimdiye kadar yapılmış en büyük ve en güçlü roket. Falcon 9 ve Falcon Heavy‘nin her ikisi de uzay uçuşu teknolojisinde önemli bir atılım olan yeniden kullanılabilir birinci basamaklara sahip. Lakin büsbütün istiflendiğinde yaklaşık 122 metre uzunluğunda olan Starship, tamamen yine kullanılabilir olacak formda tasarlandı.
Starship’in iki test uçuşu sırasıyla geçen yılın Nisan ve Kasım aylarında yapıldı. Nisan uçuşu kısa sürdü. Starship,aşamalarının birbirinden ayrılamaması da dahil olmak üzere bir dizi önemli sorun yaşadı ve SpaceX, kalkıştan yalnızca dört dakika sonra yalpalayan aracı kasıtlı olarak havada patlattı.
Starship ikinci uçuşunda önemli ilerleme kaydetti. Üstün Heavy’nin 33 Raptor motorunun tümü planlandığı üzere ateşlendi ve güçlendirici üst kademeden muvaffakiyetle ayrıldı. Fakat bu misyon de uçuştan yaklaşık sekiz dakika sonra üst kademenin imha edilmesiyle erken sona erdi.
Üçüncü test uçuşu için SpaceX, ABD Federal Havacılık Yönetimi’nden onay bekliyor. Onay alındığı takdirde roket süratli bir formda fırlatılacak. Öte yandan Starship’in geliştirilmesi çok değerli. NASA, 2020’lerin sonuna kadar Ay’da ve etrafında kalıcı, sürdürülebilir bir insan varlığı oluşturmayı amaçlayan Artemis programı için birinci mürettebatlı iniş aracı olarak bu dev aracı seçti. Plana nazaran Starship, şu anda 2025’in sonlarında ya da 2026’da kalkması planlanan Artemis 3 vazifesinde astronotları birinci kere Ay yüzeyine taşıyacak.
