Alaska Airlines‘a ilişkin bir uçağın gövde alanında bulunan ekstra kapı için ayrılan bir bölme geçtiğimiz günlerde uçuşun ortasında adeta patlayarak uçaktan koptu. Boeing 737 Max 9 model olan bu uçak, olay sonrasında acil iniş yapmak zorunda kaldı. Yaşanan bu telaş verici olayın akabinde ise ABD Federal Havacılık Yönetimi (FAA), Boeing 737 Max 9 uçuşlarını süreksiz olarak durdurma ve makul Boeing 737 Max 9 uçaklarının derhal denetlenmesini talep etti. Boeing 737 MAX 9 mercek altında
Alaska Airlines‘a ilişkin Boeing 737 MAX 9 faciasında en sevindirici şey ise patlayan bölmenin bitişiğinde olan 26A ve 26B koltuklarında kimsenin olmaması. Bu ortada uçaktaki herkesin sağ salim bir halde yere indirildiğini de belirtelim. 5 Ocak akşamı Alaska Airlines’ın 1282 sefer sayılı uçuşunda meydana gelen olayda uçak 16.000 feet yüksekliğe yeni ulaşmıştı. Uçuşun 35. dakikasındaki bu olayda, uçağın şimdi 30.000 ila 35.000 feet ortasında bir seyir irtifasına ulaşmamış olması ise büyük bir baht. Öte yandan FAA’nın aldığı karar dünya çapında operasyonda olan 171 Boeing 737 Max 9 uçağı için güvenlik kontrolleri gerektiriyor. Bu bağlamda THY, filosunda bulunan 5 adet Boeing 737 MAX 9 uçağını birinci inecekleri havalimanında operasyondan çekme kararı aldı. Her bir uçak için güvenlik kontrolleri dört ila sekiz saat ortasında sürecek.
Boeing ise yaptığı açıklamada “Güvenlik bizim en değerli önceliğimizdir ve bu olayın müşterilerimiz ve yolcuları üzerindeki tesirinden ötürü derin hüzün duyuyoruz. FAA’nın etkilenen uçakla birebir konfigürasyona sahip 737-9 uçaklarının derhal denetlenmesini talep etme kararına katılıyor ve büsbütün destekliyoruz. Düzenleyici kurumumuz ve müşterilerimizle yakın temas halinde olmaya devam edeceğiz.” tabirlerini kullandı.
Ne oldu?
FAA, olaya neyin neden olduğunu şimdi kamuoyuna açıklamamış olsa da, havayolu şirketlerine “orta kabin kapı tapası” olarak isimlendirdiği şeyi incelemelerini söylüyor. Boeing 737 Max 9’ların kimileri daha az koltukla yapılandırıldığından uçak için orjinal olarak tasarlanan tüm çıkışlara gereksinim duyulmuyor. Bu gereksiz kapılar ise bir tapa ile dolduruluyor. Alaska Airlines’a ilişkin Boeing 737 MAX 9 uçağında, uçağın art kısmı ile kanat acil çıkışları ortasında bulunan ve “tıkalı” olan bu gereksiz kapılardan iki tane vardı. Boeing 737’lerin gövdesi, 2005 yılında Boeing’den ayrılan Kansas merkezli Spirit AeroSystems tarafından yapılıyor. Kayıtlara nazaran ilgili uçak Kasım ayında hizmete girdi ve 145 uçuş gerçekleştirdi.
Bu devredışı bırakılan bölmenin uçaktan kopması üstte da dediğimiz üzere yaklaşık 16 bin feet yüksekteyken gerçekleşti. Bu yükseklikle yolcular oksijen maskesi olmadan da olağan nefes alabiliyorlardı.
Uçaktaki yolcuların açıklamaları da epeyce etkileyici. Bir yolcu bu olayı “son derece yüksek bir patlama sesi” olarak söz ediyor. Ayrıyeten yolcular hoparlör sisteminden anonslar yapıldığını, fakat uçakta esen rüzgâr çok yüksek olduğu için hiçbirinin duyulmadığını söylüyor.
Boeing’in Max uçaklarının problemli bir geçmişi var. Max 8 uçaklarının 2018 ve 2019’da birkaç ay içinde yüzlerce kişinin vefatına yol açan iki kazasının akabinde Max’ler dünya çapında operasyondan çekilmişti. 2018 yılında, 737 Max 8 tipi Lion Air Flight 610, Endonezya açıklarında okyanusa düşerek 189 yolcu ve mürettebatın tamamının vefatına neden olmuştu. Beş aydan kısa bir müddet sonra 2019’da Etiyopya Airlines’ın 302 sefer sayılı uçağı Etiyopya’nın başşehri Addis Ababa’dan ayrıldıktan kısa bir müddet sonra düşerek uçaktaki 157 kişinin tamamının vefatına neden olmuştu. Boeing, kazaların gerisindeki uçuş denetim sistemi de dahil olmak üzere uçakta değişiklikler yaptı ve FAA, 2020’nin sonlarında tekrar uçuş müsaadesi verdi.
