TÜBİTAK 1512 Girişimcilik Dayanak Programı’ndan (BiGG) Dr. Tayfun Koçak, Eskişehir AR-GE ve İnovasyon (ARİNKOM) Kuluçka Merkezi’nde 2021’de 200 bin lira takviyeyle lityum iyon pil üretmek için kurduğu Tayko Pil Üretim AŞ’de seri üretime hazır bor katkılı lityum iyon pil üretti. Tayko Pil tarafından üretilen bor katkılı lityum iyon pillerin halihazırda Türkiye’de üretimi gerçekleştirilmiyor. Fakat bu piller arabaların uzaktan kumandasında, oyuncuklarda, basküllerde, kol saatlerinde bilgisayarlarda kullanılıyorlar. Tayko Pil, bor elementi ve sodyum karboksimetil selülozuyla (CMC) geliştirdiği 3 voltluk CR-2032 sınıfı küçük lityum iyon pilin prototipini bir mühlet evvel üreterek kıymetli bir muvaffakiyete imza attı.
Bu pilin Türkiye’de üretimi yok
Firma halihazırda günde 500 pil üretme kapasitesine ulaşmış durumda. Dr. Koçak, yatırımcılarla görüşüp, daha süratli ve yüksek kapasitelerde pil üretme gayesiyle, Eskişehir Teknik Üniversitesi (ESTÜ) Materyal Bilimi ve Mühendisliği Kısmı Laboratuvarı’nda çalışmalarını sürdürüyor. Bununla birlikte Dr. Koçak, yaptığı açıklamada Türkiye’de faal 2 lityum iyon pil üreticisinin bulunduğuna değindi. Bunlardan birisi 18650 piller üreten ASPİLSAN ve Pomega-Kontrolmatik’in ürettiği prizmatik pil kümesi. Bu, daha çok güç depolama ve büyük taşıma araçlarında kullanılan bir pil çeşidi. CR-2032 sınıfında pil üretimi ise Türkiye’de bulunmuyor.
CR-2032 tipi pillerde üreticiler çoklukla poliviniliden florür (PVDF) bağlayıcı ve toksik olan NVP kimyasalını kullanıyorlar. Tayko Pil ise Türkiye’de üretilen çevreci, organik bir bağlayıcı olan ve tabiattan elde edilen sodyum karboksimetil selülozu kullanıyor. Bu hem maliyeti düşürüyor hem, daha az karbondioksit emisyonu yayıyor hem de insan sıhhatine ziyan vermiyor. Peki pilin ömrü ve performansı nasıl?
Yapılan açıklamaya nazaran pilin performansında bor elementinin katkısı büyük. Bor, pil imalinde kullanılan katot tozunun kristal yapısına eklenerek pil ömrü yüzde 10 uzatılmış durumda. Sonuç olarak, benzerlerinden uzun ömürlü, etraf dostu yerli bir pil geliştirilmiş oldu. Yatırımcılardan olumlu dönüş alınması halinde Tayko Pil, yıllık 5 milyon pil üretimine ulaşabileceklerini söylüyor.
Dr. Koçak, ürettikleri pili, denemeleri için fiyatsız olarak distribütörlerine gönderdiklerini de belirtiyor. Bu ortada Dr. Koçak’ın bu alanda ehil olduğu özgeçmişinden anlaşılıyor. 2017’de lityum iyon piller üzerine uzmanlaşmak için Çin’e giden Koçak, Nanjing Havacılık ve Uzay Bilimleri Üniversitesinde lityum iyon piller üzerine doktorasını tamamladıktan sonra ülkeye geri dönerek şirketini kuruyor. Bundan evvel de İsveç Uppsala Üniversitesi ve Almanya’daki birtakım laboratuvarlarda araştırmacı olarak çalışmalar gerçekleştirmiş.
