ABD, Teksas merkezli bir şirket olan Aerolane, epey kıymetli olan hava kargo nakliyatını ucuzlatmak ismine kökeni 1940’lara dayanan bir teknoloji geliştiriyor. Bir uçak tarafından çekilen kargo planörü. İkinci Dünya Savaşı sırasında askerleri ve teçhizatlarını taşıyan kargo planörlerden ilham alan Aerolane, otonom bir kargo planörünü çeken bir uçaktan oluşan bir sistem tasarladı. Şirket, bu teknolojinin kargo maliyetlerini %65’e kadar azaltacağını iddia ediyor.
Peki bu fikrin günümüzde bir yeri var mı? Aerolane mutlaka o denli düşünüyor. ABD Hava Hareketlilik Komutanlığı da 2013’te yakıt tasarrufuna yönelik deneyler yaptığında birebiri sonuca varmıştı.
Aerolane, “Aerocarts” olarak isimlendirilen emele yönelik tasarlanmış kargo planörlerinin 135 milyar dolarlık hava nakliyatı bölümünde değerli gelişim sağlayacağını söz ediyor.
“Sanılandan daha az radikal”
Aerolane’in kurucu ortağı Todd Graetz, Bloomberg’e şunları söyledi: “Havacılık tarihindeki en kanıtlanmış konseptlerinden birinin tozunu alıyoruz ve bunları günümüz teknolojisiyle modernleştiriyoruz. Herkesin düşündüğünden çok daha az radikal.”
Graetz daha evvel ABD’nin en büyük yük demiryolu olan BNSF Demiryolu Şirketi için bir drone programı yürütüyordu. Aerolane’in kurucu ortaklarından biri olan Gur Kimchi, daha evvel Amazon’un Prime Air drone ile teslimat projesinin kurucu ortağıydı. Kimchi birebir vakitte Federal Havacılık Yönetimi Drone Müracaat Komitesi’nin kurucu üyesiydi.
Geleneksel uçakların bilakis Aerocart’ların motoru bulunmuyor. Bunun yerine, basit bir çekme halatı kullanılarak öncü bir uçakla amaçlarına gerçek çekiliyorlar. Tıpkı bir araba tarafından çekilen römork üzere, fakat havada.
Şirket, tahrik sistemlerinin ortadan kaldırılmasının motor ve yakıt tarafından çalınan tartının geri alınmasını sağlayadığını belirtiyor. Bunun yerine Aerolane, planörlere gelişmiş uçuş denetim sistemleri ekledi. Uçuş sırasında, öncü uçağın girdabının altında otonom olarak uçan planörler, düşük sürtünmeyle azamî verimlilik elde ediyor.
Aerolane’in halihazırda prototip uçakları bulunuyor. Kimileri bu konseptin uygulanabilirliğini göstermek için 2022’den beri test ediliyor ve başarılı olduğu belirtiliyor. Şirket, Pipistrel Virus ve Velocity SE üzere uçakları muvaffakiyetle otomatik kargo planörlerine dönüştürdü.
Mevcut prototipleri motorlara sahip olsa da Aerolane, güç aktarma organları olmayan planörlerin üretimine yönelik onay almak için FAA da dahil olmak üzere düzenleyici otoritelerle birlikte çalışıyor.
Başlangıçta 3 ton, ileride 10 ton kapasiteli planör üretecek
Bloomberg’e nazaran, FAA’dan birinci onayı aldıktan sonra şirket, 3 ton kargo taşıma kapasitesine sahip bir planör tasarlayıp üretecek. Bunu daha sonra 10 ton kapasiteli bir planör takip edecek. Graetz ayrıyeten bir planörün havada ayrılıp öncü uçaktan farklı bir havaalanına inme mümkünlüğünün da altını çizdi.
Şirket şimdi rastgele bir erken müşteriyle anlaşmamış olasa da, prototipini hizmete sunmak için yaklaşık 11,5 milyon dolar meblağında başlangıç finansmanı topladı. Aerolane, sistemini 2025 yılına kadar hizmete sunmak için çalışıyor.
