Bilim insanları, kanserle mücadelede değerli bir adım attı. Araştırmacılar ilaç geliştirmenin birinci basamaklarındaki en karmaşık kimyasal süreçleri modelleyebilen bir yapay zeka algoritması geliştirdi. Kelam konusu süreç olağanda binlerce farklı deney içeriyor, fakat artık araştırmacıların elinde bu çalışmaları optimize edecek yeni bir araç var.
Yeni teknoloji, bilim insanlarının ilaç bulmak, geliştirmek ve güzelleştirmek için yapay zekayı kullanmaya yönelik etkin araştırma çalışmalarının bir modülü olarak tanımlanıyor. POLYGON ismi verilen bu yapay zeka algoritması, San Diego’daki Kaliforniya Üniversitesi araştırmacıları tarafından geliştirildi.
POLYGON platformunun en eşsiz özelliği birden fazla hedefe sahip molekülleri tanımlayabilmesi. Mevcut sistemler tek gaye üzerine odaklanırken, tabipler ve bilim insanları çok gayeli ilaçlara daha büyük ilgi duyuyor. Zira bunlar kanser tedavisinde birkaç farklı ilacın birlikte kullanıldığı kombine tedaviyle tıpkı yararları sağlama potansiyeline sahip ve daha az yan etki gösteriyor.
32 potansiyel çok maksatlı kanser ilacı sentezlendi
Çalışmanın müellifi Trey Ideker mevzuyu şöyle açıklıyor: “Yeni bir ilaç bulmak ve geliştirmek için uzun yıllar ve milyonlarca dolar gerekir, bilhassa de birden fazla amacı olan bir ilaçtan bahsediyorsak. Elimizdeki az birkaç çok amaçlı ilaç büyük ölçüde şans eseri keşfedildi, lakin bu yeni teknoloji tesadüfleri denklemden çıkarmaya ve yeni jenerasyon hassas tıbbı başlatmaya yardımcı olabilir.”
POLYGON, milyonlarca biyoaktif molekülün kimyasal özellikleri ve amaç proteinlerle etkileşimleri hakkında bilgi içeren bir veri kümesi üzerinde eğitildi. Bu sayede yeni aday ilaçlar için yepyeni kimyasal formüller üretebiliyor. Bunu yapmak için, bilim insanlarının yapay zekaya gelecekteki ilacın hedef proteinlerle nasıl etkileşime girmesi gerektiğini söylemeleri kâfi.
Sonuç olarak, MEK1 ve mTOR hücresel sinyal proteinleriyle kusursuz etkileşim gösteren 32 aday kanser ilacı oluşturuldu. Bu da tek başına her birini baskılamak kâfi olmasa bile ikisini birlikte baskılamanın kanser hücrelerini öldürmek için kâfi olduğu manasına geliyor. Şu anda bilim insanları aday ilaçların özelliklerini test etmeye devam ediyor ve yenilerini arıyor.
Görünüşe bakılırsa artık hayatımızın her alanına dahil olmaya başlayan yapay zeka bilhassa tıp dünyasında çığır açabilecek ilerlemelere ön ayak olacak. Kaliforniya Üniversitesi tarafından kaydedilen bu ilerleme, ilaç geliştirme sürecini hızlandırarak kanser ve öbür amansız hastalıklarla savaşta daha tesirli tedaviler geliştirilmesine yardımcı olabilir.
