Westinghouse tarafından geliştirilen eVinci adlı yeni bir mikro reaktör şaşırtıcı bir özelliğe sahip. Su olmadan çalışabiliyor ve nükleer gücün suyun kıt olabileceği uzak yerlere ulaşmasının önünü açıyor. Bu çeşit birinci mikro reaktörün bu on yılın sonunda Kanada’nın Saskatchewan eyaletinde kurulması planlanıyor. İnşa edilmesi ve faaliyete geçmesi ekseriyetle yıllar alan nükleer güç santrallerinin tersine, mikro reaktörler yahut küçük modüler reaktörler (SMR) nükleer yakıt kullanan bir güç santralini taşımak ve kurmak için süratli bir yol sunuyor. İsminden da anlaşılacağı üzere, bir mikroreaktör nakliye kamyonu yahut uçağa sığacak kadar küçüktür ve elektrik muhtaçlığı olan bir yere süratle taşınabilir.
Bu konsept, doğal bir felaketin akabinde ya da askeri uygulamalar için test ediliyor. Fakat birden fazla tasarım, ısıyı çekirdekten buhar türbinlerine aktarmak ya da fazla ısıyı uzaklaştırmak için hala suya gereksinim duymakta. Westinghouse’un eVinci reaktörü de burada devreye giriyor.
Westinghouse eVinci
Dünya, havaya tonlarca karbondioksit salmadan güç talebini karşılamanın daha âlâ yollarını ararken nükleer güç geri dönmek için uygun bir vakit arıyor. Mikro reaktörler, kurulmalarıyla elde edilen sürat avantajı göz önüne alındığında bunun son yolu olarak görülüyor. eVinci ise bunu sudan da bağımsız hale getirerek bir adım daha ileri götürüyor.
Westinghouse bunu, faal sistemlerde gereksinim duyulan bileşen sayısını azaltan “Heat Pipe” teknolojisini kullanarak başardığını sav ediyor. Şirketin web sayfasında belirtildiğine nazaran, grup kısa bir mühlet evvel, başka dizaynlarda görülen yüksek basınç yahut soğutma sızıntısı olaylarından kaynaklanan riskleri ortadan kaldıran birinci 3,6 m uzunluğundaki nükleer sınıf ısı borusunu üretti. Şirket ayrıyeten, operatör müdahalesine gerek kalmadan reaktör çekirdeğinden ısıyı uzaklaştırmak için radyasyon ve konveksiyon ısı transferi modlarını kullanan bir Pasif Isı Giderme Sistemi (PHRS) kullanıyor.
eVinci basitçe taşınabilmesinin yanı sıra, mevcut tesislerde en az kesinti ile kolaylıkla kurulabilecek. Reaktör, rüzgar ve güneş üzere yenilenebilir güç kaynaklarıyla bir ortaya getirilebilir ve şebekenin bir modülü haline gelebilir. Reaktörden çıkarılan ısı, çalıştığı ortama bağlı olarak bölgesel ısıtma yahut endüstriyel uygulamalar için kullanılabilir. Mikro reaktör yakıt ikmali gerektirmiyor ve yılda 55.000 ton C02 azaltırken 5MWe güç üreterek sekiz yıldan fazla çalışabiliyor. Yakıt tükendiğinde, mikroreaktör imha edilmek üzere taşınıp yerine bir diğeri takılarak tıpkı bir batarya üzere yerinde çalışmaya devam edebilir. Mikroreaktör, daha fazla güvenlik için taşıma sırasında kullanılan kapatma çubuklarıyla donatılmış durumda. Nükleer yakıt ise uzun müddetli depolama için derin jeolojik depolarda (DGR) saklanabilir.
Bu yılın Kasım ayının başlarında Kanada, bu çeşit birinci mikro reaktörü inşa etmek için 59 milyon dolar fiyatında bir projeyi onayladı. Tesisin 2029 yılına kadar faaliyete geçmesi bekleniyor.
