Uzmanlar, Karadeniz’de bulunan ve deniz ekosistemine olumsuz tesirde bulunan hidrojen sülfürün yeşil hidrojene dönüştürülerek hem pak güç elde edilebileceğini hem de Karadeniz’in sıhhatinin güzelleştirilebileceğini belirtiyorlar. İklim değşikliği ve kirlilik üzere tehditler altında bulunan Karadeniz’deki hidrojen sülfürün tabandan yüzeye çıkma tehlikesi bulunuyor. Uzmanlara nazaran bu hidrojen sülfür rezervinden hidrojen üretmek mümkün.
Hidrojen sülfür zehirli ve toksik bir gaz
Ontario Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi ve Yıldız Teknik Üniversitesi Makine Fakültesi Makine Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. İbrahim Dinçer, periyodik tablonun birinci elementi olan hidrojenin, en hafif, kainatta en çok bulunan ve yüksek oranda yanıcı bir madde olduğunu söylüyor. Hidrojen sülfürün ise hidrojen ve kükürtten oluşan, çürük yumurta kokusuna sahip, zehirli, yanıcı bir madde olduğunu tabir ediyor. Hidrojen sülfürün giderek deniz yüzeyine yaklaştığını söyleyen Dinçer ilerleyen süreçte denizi büsbütün kaplayarak deniz hayatını yok etme riskine sahip olduğunu söyliyor.
Yeşil hidrojenin elektroliz, ısıl, katalitik ve fotokatalitik üzere prosedürlerle üretilebildiğini söyleyen Dinçer bu sayede hidrojen ve sülfürün elde edilebileceğini belirtti. Dinçer yaptıkları hesaplara nazaran Karadeniz’de elektroliz sistemiyle üretilebilecek 270 milyon ton yeşil hidrojen, 4.3 milyar ton sülfür potansiyelinin tespit edildiğini söyledi.
Sudan hidrojen üretmeye nazaran daha az güç gerektiriyor
Gazi Üniversitesi Teknoloji Fakültesi Güç Sistemleri Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Adnan Sözen ise hidrojen sülfürden elde edilen hidrojenin sudan elde edilen hidrojenle karışıtırılmaması gerektiğini ifade ederek; “Sudan 1 mol hidrojen üretmek için 66 Wh güç harcarken, hidrojen sülfürden hidrojen üretmek için 20 Wh bir güç harcıyoruz. Suya nazaran hidrojen sülfürden hidrojen elde etmek için daha az güce muhtaçlık duyuluyor. Saatte 100 kilogram hidrojen sülfür işlediğinizde 5,8 kilogram hidrojen üretebiliyorsunuz, bunun içinde de gerekli güç ölçüsü 75 kWh. Karadeniz’deki potansiyelden hidrojen üretebilirseniz bu güç, 851 milyon ton petrole, 766 milyon ton doğal gaza eş değer oluyor, büyük bir güç kaynağı var.” tabirlerini kullandı.
Yeşil hidrojen üretiminin Karadeniz’in sıhhati için çok yararlı olacağını lisana getiren Sözen, “Hidrojen sülfürlü alanlarda canlılar çok fazla yaşamıyor. Burada yalnızca sorun, hidrojen sülfürden hidrojeni aldıktan sonra açığa çıkan sülfürü de inançlı bir halde ayrıştırmak, depolamak gerekir. Ve bu da sanayide yaygın formda kullanılabilir.” diye konuştu. Karadeniz Teknik Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Enstitüsü Müdür Yardımcısı Doç. Dr. Ali Alkan, Karadeniz’de bölgeden bölgeye değişmekle birlikte ortalama olarak 150 metrenin altında hidrojen sülfür bulunduğu ve derinliğe bağlı olarak konsantrasyonun değiştiğini anlattı.
Denizden büyük ölçüde hidrojen sülfürün çekilmesinin, teorik olarak bu unsurun yüzeye yaklaşmasını geciktireceğini lisana getiren Alkan, “Karadeniz’in birinci 150 metresinin altındaki düşüncesi hidrojen sülfürün varlığının yanında, oksijenin düşük olması. Oksijensiz tabakanın başladığı noktadan itibaren biz esasen denizi kullanamıyoruz. Bunlar çok büyük ölçekli hareketler, şu basamakta bana biraz ütopik geliyor.” değerlendirmesinde bulundu.
