ABD Uzay Kuvvetleri uzayda tarihin ilk askeri tatbikatına hazırlanıyor

ABD Uzay Kuvvetleri tarafından yapılan duyuruda görüngede gerçekleştirilecek askeri tatbikat için özel uzay şirketleri Rocket Lab ve True Anomaly ile iştirak kurulduğunu açıkladı. Victus Haze Tactically Responsive Space (TacRS) olarak isimlendirilen tatbikat vazifesi, ABD’nin yörüngedeki askeri saldırganlıklara nasıl karşı koyacağına odaklanacak. Uzay, son periyotlarda giderek daha “askeri” bir hal alırken ABD’nin bu adımının süreci hızlandırması bekleniyor.

Uzay, askeri rekabet alanına dönüşüyor

ABD Uzay Kuvvetleri, TacRS isimli misyon kapsamında Rocket Lab tarafından inşa edilip fırlatılan bir uzay aracıyla True Anomaly tarafından yapılan bir uydu takip edecek. Bu takip sonucunda ise düşman uydunun yakınına gidilerek manzaralar alınacak. ABD Uzay Kuvvetleri, bu misyon için Rocket Lab ve True Anomaly ile sırasıyla 32 milyon dolar ve 30 milyon dolarlık anlaşma yaptı.

ABD Uzay Kuvvetleri Uzay Sistemleri Komutanlığı’ndan yapılan açıklamada, her iki firmanın da yörüngede gerçekleştireceği tatbikatta gerçekçi bir tehdide karşı müdahale senaryosunun simüle edileceği bildirildi. ABD Uzay Kuvvetleri, bir müddettir düşman uydularından birine yaklaştığı senaryo için hazır bir müdahale stratejisine sahip olmayı hedefliyor. Bu strateji, yörüngedeki askeri varlıklara yönelik tehditlere karşı koyabilecek uyduların süratle konuşlandırılmasına odaklanacak. Bu tarihi tatbikatın 2025’te gerçekleştirilmesi bekleniyor.

Uzay, Rusya ve Çin’in de attığı adımlarlar birlikte giderek daha askeri bir alan haline geliyor. ABD kurumları ise bu mevzuyu ulusal güvenlik temelinde ele alarak geride kalmanın bir seçenek olmadığını düşünüyor. Çin’in uzay atılımı inanılmaz bir süratte ilerlerken ABD, hem askeri hem de bilim odaklı vazifelerde geride kalmayı istemiyor. ABD, Victus Haze’in Rusya ve Çin’in askeri tırmanışına karşı bir tedbir olduğunu savunurken Çin ve Rusya ise ABD’yi tansiyonu tırmandırmakla suçluyor.

Uzaydaki askeri faaliyetler ve vazifeler temelinde memleketler arası uzay hukukunun temel dokümanı olan 1967 Dış Uzay Antlaşması‘nda belirlenen ilkelere pratikte aykırıdır. Uzmanlar daha net ve sorumluluğu bulunan kapsayıcı bir mutabakat muhtaçlığının giderek arttığını belirtiyor. Öte yandan Dış Uzay Antlaşması’nın pratikte büsbütün terk edildiğini de görüyoruz. Hatırlanacağı üzere SpaceX, Starlink ile Ukrayna’da kıymetli bir askeri varlık olarak hizmet vermesiyle uzay, fiilen askerden arındırılmış bir alan olmaktan çıkmıştı.