Türk Havacılık ve Uzay Sanayii AŞ (TUSAŞ) tarafından geliştirilen ulusal savaş uçağı KAAN, birinci uçuşunu geçen hafta yaptı. Beşinci jenerasyon teknolojisiyle dikkat çeken KAAN’da TÜBİTAK’ın pek çok sistemi kullanılıyor. TÜBİTAK’ın KAAN için geliştirdiği projeleri bir ortaya getirdik. KAAN’ın birinci uçuşunda TÜBİTAK tarafından geliştirilen merkezi idare bilgisayarı, aviyonik orta yüz üniteleri, deterministik ağ, çok çekirdekli gerçek vakitli işletim sistemi ve orta katmanı yazılımlarının da ortalarında olduğu teknolojiler kullanıldı.
Uçağın beyni TÜBİTAK’tan
KAAN’ın beyni olarak nitelendirilen bilgisayar sistemi, TÜBİTAK Bilişim ve Bilgi Güvenliği İleri Teknolojiler Araştırma Merkezi tarafından üretildi. Aviyonik bilgisayar sistemi, emniyet kritik ve yüksek başarımlı işlemci modülleriyle deterministik ve yüksek süratli irtibat altyapılarına sahip bulunuyor. Motor sistemleri idaresi, uçuş sistemi idaresi üzere kritik hava aracı idare işlevleriyle, vazife (haberleşme, seyrüsefer, AESA radar, elektronik harp, elektro-optik hedefleme ve silah) sistemlerinin bilgi sürece ve idare işlevlerini bu bilgisayar gerçekleştiriyor. Vazife bilgisayarları, pilotun iş yükünü azaltacak ana ve kaska monteli göstergelerin imgelerini de üretiyor.
Çok çekirdekli ulusal gerçek vakitli işletim sistemi, TÜBİTAK BİLGEM tarafından geliştirildi. Sistem, KAAN’ın yüksek hesaplama muhtaçlıklarını karşılamak için çok çekirdekli hale getirildi ve KAAN’ın birinci uçuşunda ana idare bilgisayarları üzerinde kullanıldı.
TÜBİTAK BİLGEM, KAAN’ın birinci uçuşunda kullanılan, “uçuş denetim ve hava aracı idare bilgisayarları”nı, “merkezi idare bilgisayarları”nı, “görev idare bilgisayarları”nı, “aviyonik orta yüz birimleri”ni, “deterministik ağ”ı, “yüksek süratli ağ”ı, “çok çekirdekli gerçek vakitli işletim sistemi”ni, “ara katman yazılımları”nı geliştirdi. TÜBİTAK BİLGEM, KAAN’ın üzerinde bulunan tüm elektronik sistemlerin birbirleriyle uyumluluğunu ölçen ve tahlil eden EMC test sistemini ve KAAN’ın geometrisini belirleyen ve 5. kuşak hayalet uçak için radar kesit alanının düşüklüğünü sağlayan “anten test sistemi”ni (NFRTF) de üretti.
TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi (MAM), KAAN için geliştireceği yeni sistemler ortasında muharip uçak pilotlarının yüksek fizikî dayanım gerektiren şartlarda temel yaşamsal faaliyetlerini sürdürebilmeleri gayesiyle “yaşam dayanak sistemleri“ni, muharip uçağın değişken durumları göz önüne alınarak yakıt tanklarında patlama ve yakıt kaynamasını önlemek için “patlama tedbire sistemleri” yer alıyor.
Radarda görünmezlik için TÜBİTAK’ın RASEM’den dayanak alınacak
KAAN’a radarda görünmezlik özelliğinin kazandırılması için kanopinin tasarım sürecinde RASEM (radar soğurucu çok katmanlı ince sinema yüzey kaplamasının elektromanyetik olarak modellenmesi ve optimizasyonu) yazılımı kullanılacak. KAAN’a ilişkin hava kanalına radarda düşük görünürlük özelliği kazandırılması için, hava kanalı içine yerleştirilecek set dizaynlarını, test ve ölçümlerini, KAAN’ın radarda düşük görünürlük özelliğini sağlamak üzere, uçağa ilişkin radomun frekans seçici özellikte elektromanyetik tasarımı ve optimizasyonu için RASEM-RADOM yazılımı hayata geçirilecek.
TÜBİTAK’ın yerli füzeleri entegre edilecek
KAAN’ın mühimmatında da TÜBİTAK’ın yerli eserleri kullanılacak. TÜBİTAK SAGE tarafından üretilen TÜBİTAK SAGE, SOM A, SOM B1, SOM B2, HGK 82, HGK 83, HGK 84, NEB, GÖKHAN, KGK 82, KGK 83, GÖKDOĞAN ve BOZDOĞAN üzere Türkiye’nin yerli ve ulusal füze ve silah sistemleri KAAN’a entegre edilecek.
