NASA ve Aerojet Rocketdyne, Ay’ın keşfine yardımcı olacak yeni iyon itici motorunu test etmek için büyük bir adım atıyor. Kurumdan yapılan açıklamaya nazaran, Gelişmiş Elektrikli Tahrik Sistemi yahut AEPS olarak isimlendirilen motor, NASA’nın Cleveland’daki Glenn Araştırma Merkezi’nde yeterlilik testlerinden geçiyor. AEPS motorları mevcut uzay içi iyon iticilerinden iki kat daha güçlü olması hedefleniyor.
NASA, yeni iyon motorunu test ediyor
AEPS, itiş gücü üretmek için iyonları hızlandıran bir Hall tesirli motor pozisyonunda. AEPS, sabit bir iyonize ksenon gazı akışı oluşturmak için güneş dizileri tarafından üretilen elektriği kullanarak düşük lakin yüksek verimli itme gücü üretiyor. NASA’ya nazaran 12 kilovatlık Hall iticisi, üretimdeki en güçlü elektrik tahrikli itici olacak. Mevcut son teknolojinin bir eseri olan AEPS, mevcuttaki teknolojiden iki kat daha güçlü olacak.
NASA’nın Cleveland’daki Glenn Araştırma Merkezi’nde AEPS proje yöneticisi olan Clayton Kachele, temmuz ayında daha evvelki bir test çalışması sırasında yaptığı açıklamada “Mevcut elektrikli tahrik sistemleri yaklaşık dört buçuk kilovat güç kullanırken, burada tek bir iticideki gücü kıymetli ölçüde artırıyoruz. Bu kapasite gelecekteki uzay araştırmaları için bir fırsatlar dünyası açıyor ve AEPS bizi daha uzağa ve daha süratli götürecek.”
İticiler, Artemis vazifelerini ve daha fazlasını destekleyecek olan NASA’nın planlanan Ay uzay istasyonu Gateway’in Güç ve İtiş Ögesinde (PPE) kullanılacak. Motorlar için kullanılan ksenon gazı, küçük Ay istasyonunun sıkıntısız çalışmasını sağlamak üzere Gateway’e yapılacak kargo vazifeleriyle yenilenmesi gereken materyaller ortasında yer alacak. Bu hedefle Almanya’nın Bremen kentindeki OHB tarafından özel bir Xenon Transfer Sistem (XTS) geliştiriliyor.
NASA, 2024 yılında ikinci bir itici kalifikasyon testi daha gerçekleştirecek. Bu testte AEPS’nin Gateway’in birinci yörünge yükseltmesi ve Ay yörüngesine geçişi sırasında müsabakası olası şartlar simüle edilecek. NASA, iticileri vakum odalarında yaklaşık dört yıllık bir test süreci boyunca toplam 23.000 saat çalıştırmayı planlıyor.
Ay yörünge istasyonu Gateway
Gateway‘in güç ve itiş ögesi PPE’nin şu anda Kasım 2025‘te SpaceX Falcon Heavy roketiyle fırlatılması planlanıyor. Tekrar 2025 yılında Gateway’in HALO yani Yerleşim ve Lojistik Karakolu da fırlatılacak. Öte yandan Gateway uzay istasyonunun yörüngedeki montajı, Eylül 2028’den daha erken olmayacak ve bu süreç Artemis IV misyonuyla başlayacak.
Gateway, Ay’a geri dönmek ve Mars’a birinci insan misyonları için bir yol çizmek üzere NASA liderliğindeki Artemis misyonlarının hayati bir bileşeni olarak görülüyor. Küçük uzay istasyonu Ay’ın yörüngesinde çok gayeli bir karakol olacak ve Ay yüzeyi vazifeleri için temel dayanak sağlayacak, bilim için bir gaye olacak ve daha derin uzay araştırmaları için bir hazırlık noktası olarak hizmet edecek.