Geçtiğimiz günlerde Çin Devlet Lideri Xi Jinping ve Hollanda Başbakanı Mark Rutte bir görüşme gerçekleştirdi. Bu görüşme sırasında Xi Jinping’e nazaran, Çin’in ileri teknolojilere erişimini kısıtlamaya yönelik ABD öncülüğündeki ataklar işe yaramayacak. Bu açıklama direkt ASML’ye ve Hollanda’ya bir atıf manasını taşıyor. Bilindiği üzere Hollanda geçen yıl ABD’nin talepleriyle ASML’nin gelişmiş çip üretim ekipmanlarının Çin’e ihracatını kısıtlamıştı. “Hiçbir güç Çin’in ilerleme suratını durduramaz”
Hatırlanacağı üzere Hollanda, ASML’nin 14nm ve daha ileri süreç teknolojileriyle inşa edilen çipler için kullanılan litografi ekipmanına ihracat lisansı uygulamaya başlamış ve bu ekipmanların Çin’e satışını engellemişti. Çin Devlet Lideri Xi, görüşmeler sırasında “Çin halkının da legal kalkınma hakkı bulunmakta ve hiçbir güç Çin’in bilimsel, teknolojik kalkınma ve ilerleme suratını durduramaz” dedi.
ASML, NXT:2050i ve NXT:2100i litografi sistemlerini artık Çin’e satamasa da Çinli firmalar yasaklar gelmeden evvel bu ekipmanlardan çok sayıda tedarik etmişti. Bu sistemler, şirketin 7nm ve 5nm sınıfı süreç teknolojisini çoklu desenleme ile destekleyebilen en gelişmiş DUV araçlarını temsil ediyor. Öte yandan ASML’nin halihazırda satmış olduğu litografi sistemleri için Çinli firmalara bakım/destek hizmeti verip veremeyeceği konusu belgisiz durumda. ASML, ihracat manileri nedeniyle finansal manada olumsuz etkilendiklerini de geçtiğimiz periyotlarda bildirmişti.
Madalyonun öteki tarafında Çin, SMIC ve YMTC üzere yerli yarı iletken şirketleriyle ASML’nin gelişmiş derin ultraviyole (DUV) litografi araçlarını kullanarak üretimler gerçekleştiriyor. SMIC’in 7nm özelinde Huawei ile bir iştirak kurduğu ve ayrıyeten iki şirketin 5nm sınıfı çipler üretmek için çalıştığı bildiriliyor. Ayrıyeten Çin’in en gelişmiş litografi tarayıcı üreticisi olan Shanghai Micro Electronics Equipment (SMEE), birinci 28nm litografi aracını geçen yıl tanıtarak kıymetli bir eşiğe ulaştı. Seri üretim noktasında ise bilgi şimdilik mevcut değil. ABD ve Çin ortasındaki yüksek teknoloji tansiyonunun devam etmesi bekleniyor. ABD, Çin’in yapay zeka ve yüksek performanslı bilgi süreç uygulamaları için kullanılabilecek yüksek performanslı işlemcilere erişmesini tıpkı vakitte bunları üretecek ekipmanlara ulaşmasını istemiyor. ABD, Çin’in bu araçları kullanarak askeri yeteneklerini geliştireceğini ve kitle imha silahları üretebileceğinden kaygı duyuyor. Bu nedenle AMD, Intel ve Nvidia üzere şirketlerin gelişmiş eserlerinin Çin’e satışı da yasak.
