İklim: Avrupa, ortalamanın iki katı hızla ısınıyor

İklim krizi ve global ısınma tesirlerini göstermeye devam ediyor. Yeni bir Avrupa İklim Durumu (ESOTC) raporuna nazaran Avrupa global ortalamanın iki katı süratle ısınıyor. Bu durumun kıta genelinde ölümcül sıcak hava dalgalarına, şiddetli sellere ve büyük orman yangınlarına yol açtığının altı çiziliyor. Kıtadaki olumlu bir gelişme ise yenilenebilir güç kaynaklarına geçişin süratli olması. 2023 yılı, Avrupa’nın elektrik üretiminin fosil yakıtlardan çok güneş, rüzgâr ve öbür yenilenebilir kaynaklardan elde edildiği ikinci yıl oldu.

Avrupa süratle ısınıyor

Rapora nazaran, beş yıllık ortalamaya nazaran Avrupa’da sıcaklıklar sanayi öncesi seviyelerin 2.3 santigrat derece üzerine çıkmış durumda. Küresel sıcaklıklar ise 1.3 santigrat derece noktasında seyrediyor. 2023 yılını kapsayan rapor, Avrupa’nın kimi bölgelerinde 60 ila 80 gün ortasında “güçlü ısı stresi” yaşandığının altını çiziyor. Benzeri biçimde çok sayıda çok soğuk geriliminin yaşandığı periyotların de olduğu belirtiliyor.

Rapor, Avrupa’da sıcaklığa bağlı ölümlerin son 20 yılda neredeyse yüzde 30 oranında arttığını gösteriyor. Lakin en ekstrem durum ise son otuz yılda Avrupa’daki sıcaklıkların dünyanın geri kalanına kıyasla iki kat daha fazla artmış olması. İklim uzmanları bunun büyük ölçüde Avrupa’nın coğrafik pozisyonundan kaynaklandığını söylüyor. Avrupa kıtasının dünyanın en süratli ısınan bölgesi olan Kuzey Kutbu’nun çabucak altında yer aldığı ve ayrıyeten süratle ısınan okyanuslarla çevrili olduğuna işaret ediliyor. Dünya Meteoroloji Örgütü ve C3S’den bilim insanları, 2023 yılında Doğu Akdeniz, Baltık, Karadeniz ve Güney Okyanusu’nun yüzey ısınma oranlarının küresel ortalamanın üç katı olduğu sonucuna vardı.

Raporda Türkiye’nin bilhassa çok yağışlar ve sel baskınlarından etkinlendiği tabir ediliyor. Rapor, Yunanistan, Bulgaristan ve Türkiye’de Eylül ayında rekor seviyede yağış ve sel görüldüğünü belirtiyor.Tüm iklim olaylarının kıta genelinde 13.4 milyar avro ziyana neden olduğu, sel baskınlarının 1.6 milyon kişiyi etkilediğinin altı çiziliyor. Ayrıyeten fırtına ve orman yangınlarından da toplamda 586 bin kişinin etkilendiği aktarılıyor.