Kâr hedefi gütmeyen Oxfam International tarafından yayınlanan bir tahlile nazaran, global nüfusun en güçlü yüzde biri, dünyanın en fakir üçte ikisiyle ya da daha açıklayıcı olması açısından 5 milyar beşerle aynı ölçüde karbon emisyonundan sorumlu. Rapor, iklim kriziyle uğraşın ortak bir sorun olduğunu söylese de herkesin eşit derecede sorumlu olmadığını ve hükümet siyasetlerinin buna nazaran düzenlenmesi gerektiğini belirtiyor. “İklim Eşitliği: Yüzde 99 için Bir Gezegen” başlıklı rapor, Stockholm Etraf Enstitüsü (SEI) tarafından derlenen ve 2019 yılına kadar farklı gelir kümeleriyle bağlı tüketim emisyonlarını inceleyen araştırmaya dayanıyor.
En varlıklı kesim en büyük ziyanı veriyor
Araştırmacılar, dünyadaki tüm karbon emisyonlarının yüzde 16’sının, milyarderler, milyonerler ve yılda 140.000 dolardan fazla kazananları içeren bir küme olan, dünyanın en güçlü yüzde 1’lik kısmı tarafından üretildiğini tespit etti. Bu yüzde 1’lik kesim yaklaşık 77 milyon kişi yapıyor. Yapılan tahlil, bu bireylerin katkısının “insanlığın en fakir yüzde 66’sının -yaklaşık 5 milyar insanın- emisyonlarıyla birebir olduğunu ortaya koyuyor. Rapor birebir vakitte dünya genelindeki en güçlü yüzde 10’luk bölümün o yılki emisyonların kabaca yarısını oluşturduğunun altını çiziyor.
Rapor, yüzde 99’luk dilimde kalan birisinin en güçlü milyarderlerin bir yılda ürettiği karbon ölçüsüne ulaşması için 1.500 yıla gereksinim duyacağını gözler önüne seriyor. Rapor ayrıyeten dünyanın en güçlü milyarderlerinden yalnızca 12’sinin meskenlerinden, ulaşım araçlarından, yatlarından ve yatırımlarından yaklaşık 17 milyon ton emisyona katkıda bulunduklarının altını çizdi. Bu, 2.1 milyon konutun emisyonuna eşit. Bu milyarderler ortasında sırasıyla Carlos Slim Helu, Bill Gates, Jeff Bezos, Larry Page, Sergey Brin ve Bernard Arnault bulunuyor.
Raporda, “karbonun mevt maliyeti” olarak bilinen ve yaygın olarak kullanılan bir metodolojiye atıfta bulunularak, en güçlü %1’lik kesitin 2019 yılında ürettiği bildirilen karbondioksit emisyon ölçüsünün – 5,9 milyar ton – 1,3 milyon insanın ölümüne yol açacak kadar global sıcaklıkları değiştirmeye kâfi olduğu belirtiliyor. Adaletli bir iklim siyaseti şart
Raporun müelliflerinden Max Lawson, yaptığı açıklamada “Hükümetler, en çok salım yapan şahıslardan en büyük fedakarlıkları yapmalarını talep eden ilerici iklim siyasetlerini yürürlüğe koymadıkça, bu mevzuda asla düzgün bir siyaset izlenemeyeceğini düşünüyoruz” dedi. Bu önlemler ortasında örneğin yılda on kezden fazla uçağa binenlere vergi konulması ya da yeşil olmayan yatırımlara yeşil yatırımlara konulan vergiden çok daha yüksek bir vergi konulması yer alabilir. Mevcut rapor yalnızca ferdi tüketimle temaslı karbona odaklanırken, rapora nazaran harika zenginlerin şahsî tüketimi, şirketlere yaptıkları yatırımlardan kaynaklanan emisyonların yanında cüce kalıyor.
Isıyı atmosferde hapseden ve ısınmaya neden olan sera gazı emisyonları geçen yıldan bu yana yüzde 1.2 artarak rekor düzeylere ulaştı. BM Genel Sekreteri António Guterres, pazartesi günü gazetecilere yaptığı açıklamada, “hiçbir değişiklik olmazsa 2030 yılında emisyonların 1,5 derece sonunun müsaade verdiğinden 22 gigaton daha fazla olacağını” söyledi. Şayet bu türlü giderse hedeflenen 1,5 derece hududu önümüzdeki 5 yıl içinde aşılacak. Bu, geriye dönüşü olmayan radikal ziyanlara neden olabilir.
