Türkiye, Memleketler arası Ay Araştırma İstasyonu’na başvurdu
Petrukovich, açıklamasında “Uluslararası Ay İstasyonu çerçevesinde öteki ülkeler de katılmayı planlıyor, bu yalnızca Rus-Çı̇n ya da Çı̇n-Rus istasyonu değil. Örneğin Türkiye’den ve öbür ülkelerden de istasyona katılmak açın müracaatlar bulunuyor.” tabirlerini kullandı. Türk makamlar ise şimdi bu hususta bir açıklamada bulunmadı.
Uluslararası Ay Araştırma İstasyonu (ILRS) şu anda Roscosmos ve Çin Ulusal Uzay Yönetimi (CNSA) tarafından yürütülen bir Ay üssü projesi pozisyonunda. 9 Mart 2021’de Rusya ve Çin bir Ay yüzeyi araştırma istasyonu ya da bir Ay yörüngesi araştırma istasyonunun inşasına ait muahede imzalamıştı. Hiçbir Avrupa ülkesi ya da ABD programa davet edilmemiş ya da katılmak için müracaatta bulunmamış olsa da Roscosmos ve CNSA, BM Dış Uzay İşleri Ofisi, Almanya, Fransa, İtalya ve Hollanda ile kapalı kapılar arkasında görüşmelerde bulunuyor.
Haziran 2023 itibariyle, programa birinci katılan ülkeler BAE ve Pakistan olurken birebir vakitte Asya-Pasifik Uzay İşbirliği Örgütü (APSCO) de programa girmişti. Süreç içerisinde programa katılan birkaç ülke daha olurken son olarak geçtiğimiz günlerde Tayland, ILRS programına dahil edilmişti.
Uluslararası Ay Araştırma İstasyonu ILRS nedir?
ILRS’nin 2035 yılına kadar tamamlanması ve 2036 yılında büsbütün devreye girmesi planlanıyor. Program 3 etaba ayrılıyor; keşif, inşaat ve kullanım. An itibariyle keşif kademesinde bulunuluyor ve program kapsamında şimdilik yalnızca 7 Aralık 2018’de Çin, Chang’e 4 aracıyla Ay’a iniş yapabildi. Rusya’nın geçtiğimiz yılki Luna 25 vazifesi ise başarız olmuştu. Çin, Mayıs 2024’te Chang’e 5 ile Ay’a bir kere daha inmeyi planlıyor. 2028’e kadar keşif sürecinin devam etmesi bekleniyor.