Karbon nötr; vatandaşların ve işletmelerin üretim, ulaşım, güç tüketimi, yemek, eğlenci üzere muhtaçlıklarının karşılanması için atmosfere salınan karbondioksite muadil ölçüde karbondioksiti öteki yollarla dengeleme manasına gelir. Güç verimliliği ve yenilenebilir güç kaynaklarının kullanımı karbon nötr gayesi için büyük değer taşıyor. Global ısınma ve iklim değişikliğinin tesirlerinin azaltılması için karbon nötr maksadının hayata geçirilmesi gerekiyor.
Yapay zeka neler yapacak?
ODTÜ Güneş Gücü Uygulama ve Araştırma Merkezi (ODTÜ-GÜNAM), kelam konusu kentlerin Avrupa Yeşil Mutabakatı’nda belirlenen 2050 iklim nötr amacına ulaşmaları için proje kapsamında yapay zeka modelleriyle güneşten güç üretimini tesirli formda kullanmanın yollarını belirleyecek.
Geliştirilecek yapay zeka teknolojileriyle binaların güç tüketimlerini ve performanslarını değerlendirmeyi, iklim değişikliğine nazaran güç tüketiminin nasıl değişeceğinin hesaplanması planlanıyor.
Yapay zeka olmadan kentteki her binayı değerlendirmenin mümkün olmadığını belirten UP2030 ODTÜ Proje Yürütücüsü Prof. Dr. İpek Gürsel Dino, “Seçtiğimiz Kadıköy bölgesinde, binaların yapay zeka modelleriyle bilgisayar ortamında süratli bir formda tahlil edilmesi ve çeşitli tasarım alternatiflerinin, karar düzeneklerinin test edilmesi gerekiyor ki bina güç performansları, güç verimliliği iyileştirilebilsin. Hangi güzelleştirme senaryoları binalarda uygulanabilir, hangisi en tesirli olur, hangisi tüketimi azaltır, hangisi üretimi artırır üzere çeşitli senaryoların değerlendirilmesini amaçlıyoruz.” diye konuştu.
Oluşturulan yapay zeka modelleriyle rastgele bir binanın çatısına güneş paneli konseyimi yapıldığında bir saatte ne kadar güç üretildiği ve bu gücün tüketimin ne kadarını karşılayacağı üzere hesaplamalar yapılabiliyor. Güneş ışığı açılarına nazaran hesaplamalar yapılabiliyor. Böylelikle kent planlamacıları, güneş panellerini nereye konumlandıracaklarını kararlaştırırken azamî verimlilik için yapay zekada takviye alabilecek.
Proje ile ayrıyeten ulaşım alanına yönelik yapay zeka teknolojileri geliştirilecek. Kentlerde mobiliteden kaynaklı karbon salınımının azaltılması için elektrikli bisiklet ve scooterların kullanılabilirliğinin artırılması için çalışmalar yürütülecek. Ayrıyeten şarj istasyınlarının optimizasyonu ve istasyonularının güneş gücüyle üretimi üzere mevzularda planlamalar yapılacak. Elektrikli araçların yenilenebilir güç ile beslenmesinin kentlerde ulaşımdan kaynaklanan karbon salımının azaltılmasına ve karbon nötr maksadına değerli katkı sağladığı belirtiliyor.
